Europa’s as stond ooit waarschijnlijk een beetje schuin

Wetenschappers hebben ontdekt dat de as van Jupiters maan Europa ooit waarschijnlijk schuin heeft gestaan. Ze trekken die conclusie op basis van scheuren in het dikke pak ijs op Europa.

De scheuren in het ijs worden veroorzaakt doordat Europa geen rond baantje rondom Jupiter trekt. De baan is ovaalvormig. Dat betekent dat de maan niet altijd even dichtbij Jupiter staat. Wanneer Europa dicht bij de planeet in de buurt komt, wordt er flink aan de maan getrokken: de oceaan die zich onder het ijs bevindt, wordt op sommige plekken tot wel dertig meter hoger. Ter vergelijking: zo sterk steeg het water in de Indische Oceaan tijdens de dodelijke tsunami van 2004. Alleen moet u bedenken dat Europa aanzienlijk kleiner is: de diameter van de maan is ongeveer 25 procent van de diameter van de aarde. Dat getrek gaat het maantje dan ook niet in de koude kleren zitten. Maar: het duurt altijd maar even. Want zodra de maan zich weer van Jupiter verwijdert, neemt deze de vorm van een bal weer aan. Europa krijgt dus nogal met wat veranderingen te maken. En elke keer moet het dikke pak ijs meerekken. Soms lukt dat echter niet en ontstaan de voor Europa zo kenmerkende scheuren.

Verschillende richtingen
Men zou verwachten dat die scheuren allemaal in dezelfde richting lopen. Maar dat is niet het geval. “Eén van de mysteries van Europa is waarom de richting van de lange, rechte scheuren door de tijd heen veranderd is,” vertelt onderzoeker Alyssa Rhoden.

Scheuren in het ijs. Afbeelding: NASA.
Scheuren in het ijs. Afbeelding: NASA.

Verklaring
En nu denken de wetenschappers daar een verklaring voor te hebben. “Een kleine kanteling van de as in het verleden kan verklaren wat we zien.” Onduidelijk is wanneer de as iets gekanteld moet zijn.

Als de as van Europa in het verleden inderdaad iets gekanteld is, heeft dat verstrekkende gevolgen voor verschillende zaken die we op Europa zien. Zo zou een kanteling invloed kunnen hebben op de leeftijd van Europa’s oceaan. De getijdekrachten produceren waarschijnlijk de hitte die ervoor zorgt dat Europa’s oceaan vloeibaar blijft. Als de as gekanteld is, zou er meer hitte door de getijdekrachten worden geproduceerd en zou de oceaan dus langer vloeibaar zijn.

Bronmateriaal

"Long-Stressed Europa Likely Off-Kilter at One Time" - NASA.gov
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door NASA / JPL.

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd