‘Evangelie van Jezus’ vrouw is waarschijnlijk nep’

Er is nieuwe informatie boven tafel gekomen die er sterk op wijst dat het evangelie – dat in 2012 werd ontdekt en suggereert dat Jezus getrouwd was – nep is.

Wereldnieuws was het in 2012. Onderzoeker Karen King had een stukje evangelie ontdekt dat een merkwaardig zinnetje bevatte. In het stukje tekst – geschreven in het Koptisch – stond namelijk het volgende: ‘Jezus zei tegen hen: mijn vrouw, zij zal in staat zijn om mijn discipel te zijn’. Velen zagen het als een sterke aanwijzing dat Jezus een echtgenote had. King wilde zover niet gaan, maar stelde wel dat het evangelie van onschatbare waarde was, omdat het ons meer kan vertellen over de geschiedenis het christendom. “Christelijke tradities hielden lang vol dat Jezus niet getrouwd was, hoewel er geen overtuigend historisch bewijs is dat deze bewering onderschrijft,” zo stelde King in 2012. “Dit nieuwe evangelie bewijst niet dat Jezus getrouwd was, maar vertelt ons dat de hele vraag of hij getrouwd was, ontstond uit een luidruchtig debat omtrent seksualiteit en het huwelijk. Vanaf het begin waren de christenen het erover oneens of het nu beter was om niet te trouwen, maar pas een eeuw na Jezus’ dood begonnen ze naar de burgerlijke staat van Jezus te verwijzen om hun posities in dit debat te onderschrijven.”

Nieuw evangelie
King was ervan overtuigd dat het stukje tekst deel uitmaakte van een nieuw evangelie dat ze ‘het Evangelie van Jezus’ vrouw’ doopte. Ook was ze er vrijwel zeker van dat het stukje tekst authentiek was.

Het al vier jaar omstreden stukje evangelie. Afbeelding: Karen L. King 2012.
Het al vier jaar omstreden stukje evangelie. Afbeelding: Karen L. King 2012.

Kritiek
De ontdekking zorgde vanzelfsprekend voor een hoop consternatie. Met name onder wetenschappers. Lang niet iedereen was ervan overtuigd dat het stukje tekst echt was. De inhoud was namelijk heel anders dan die van andere evangeliën. En het was toch ook niet ondenkbaar dat iemand met een nagemaakt evangelie zou proberen om schatrijk te worden. Of dat iemand belang er bij had om aan te tonen dat Jezus getrouwd was en zo het Christendom te ondermijnen.

Nieuw onderzoek
In 2014 verscheen er een nieuw onderzoek dat alle critici de mond moest snoeren. Onderzoekers hadden de inkt, het handschrift, de grammatica en het papyrus bestudeerd. En alles wees erop dat het document echt was en uit de periode tussen de zesde en negende eeuw na Christus stamde. De onderzoekers vonden geen enkele aanwijzing dat het stukje tekst in een veel later stadium door een vervalser was geschreven of dat de tekst in een later stadium was aangepast (waarbij ‘de vrouw’ bijvoorbeeld veranderd was in ‘mijn vrouw’).

De eigenaar van het evangelie
En nu, twee jaar later, staat het evangelie weer in het middelpunt van de aandacht. En wel dankzij een sterk staaltje onderzoeksjournalistiek van Ariel Sabar, in dienst van The Atlantic. Hij zocht uit van wie Karen King het stukje tekst kreeg. Dat was lang onduidelijk, omdat King aan de eigenaar van het stukje tekst beloofd had zijn identiteit geheim te houden. Maar Sabar heeft de eigenaar – ene Walter Fritz uit Florida – opgesnord en is in de geschiedenis van deze man gedoken. En Fritz – die zich aan King voorstelde als een rijke familieman – blijkt heel iemand anders te zijn. Hij liegt geregeld in gesprekken met Sabar en blijkt financiële problemen te hebben. Zijn verhalen met betrekking tot het evangelie zijn of niet te verifiëren of onjuist. En al snel blijkt bovendien dat Fritz – die Egyptologie gestudeerd heeft en enige tijd in een museum heeft gewerkt – ongetwijfeld over de kwaliteiten beschikt die nodig zijn om een evangelie te vervalsen. Een motief is er wellicht ook: de financiële problemen en mogelijk zelfs het verlangen om wraak te nemen op de katholieke kerk (Fritz vertelt dat hij als jongetje door een katholieke priester is misbruikt).

Inmiddels heeft King ook op het artikel gereageerd en zij erkent dat het – met deze nieuwe informatie – aannemelijk is dat het evangelie nep is. Ze stelt dat Fritz tegen haar gelogen heeft. Of ze er zo gemakkelijk mee wegkomt, moet nog blijken. De wetenschappelijke wereld is verbolgen over het feit dat ze de woorden van Fritz klakkeloos voor waar heeft aangenomen en geen onderzoek naar hem heeft gedaan. De komende dagen zal duidelijk worden of haar (hoge) positie aan Harvard houdbaar is of niet. Harvard heeft nog niet op het hele verhaal gereageerd: de site met daarop het laatste nieuws over het evangelie laat nog steeds op een prominente plek weten dat het evangelie waarschijnlijk echt oud en dus authentiek is.

Bronmateriaal

"Gospel of Jesus's Wife" - Harvard University

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd