De komende weken reizen we naar de meest bijzondere exoplaneten. Vandaag: Kepler 36b, vanwaar je een verbluffend uitzicht moet hebben op diens buurman: Kepler 36c!
Astronomen wisten niet wat ze zagen toen ze zich in 2012 over een ster op zo’n 1200 lichtjaar afstand van de aarde bogen. Rond de ster cirkelen namelijk twee planeten die elkaar tot op zo’n 1,9 miljoen kilometer afstand naderen. Dat lijkt misschien een behoorlijke afstand. Maar dat is het naar astronomische maatstaven niet. Nog nooit hadden onderzoekers twee planeten op zo’n geringe afstand van elkaar aangetroffen. “Als je op de kleinere planeet zou staan en naar boven zou kijken, zou de grotere planeet meer dan twee keer groter zijn dan onze volle maan,” stelde onderzoeker Sarbani Basu. “Het zou adembenemend zijn.”
Klein en groot
De kleine planeet waar Basu naar verwijst, is Kepler-36b. Deze planeet is rotsachtig en ongeveer anderhalf keer zo groot als de aarde. De grote planeet is Kepler-36c. Dit is een Neptunus-achtige planeet.
Omloopbaan
Kepler-36b doet er 14 dagen over om een rondje om zijn moederster te voltooien en is ongeveer 17 miljoen kilometer van die moederster verwijderd. Kepler-36c heeft ondertussen 16 dagen nodig om een rondje om de moederster te draaien en bevindt zich op ongeveer 19 miljoen kilometer afstand van de ster. En terwijl ze zo rond de moederster trekken, is er eens in de 97 dagen een moment waarop ze elkaar ontmoeten. En dan is de afstand tussen de twee planeten dus net geen 2 miljoen kilometer. Even ter vergelijking: onze dichtstbijzijnde buurvrouw – Venus – is altijd meer dan 41 miljoen kilometer van ons verwijderd.
Fraai uitzicht
Het is lastig om je een voorstelling te maken van 1,9 miljoen kilometer. Maar het is ongeveer slechts vijf keer de afstand tussen de aarde en de maan. Geen wonder dat Kepler-36c tijdens zo’n nauwe ontmoeting een adembenemend groot object aan de hemel van Kepler-36b moet vormen. Het is echter niet aannemelijk dat op Kepler-36b aliens te vinden zijn die dat uitzicht waarderen kunnen; beide planeten bevinden zich buiten de leefbare zone.
De twee planeten rond Kepler-36 zijn – zoals de naam al doet vermoeden – ontdekt door ruimtetelescoop Kepler. Deze telescoop staarde langdurig naar het licht van sterren, in de hoop er getuige van te zijn dat de helderheid van die sterren regelmatig afnam. Zo’n regelmatige dip in helderheid kan namelijk wijzen op de aanwezigheid van een planeet die zo af en toe voor de ster langs beweegt en daarbij een deel van het sterlicht tegenhoudt. In dit geval werd de wat grotere Kepler-36c als eerste ontdekt. En later bleek er ook nog een kleinere planeet in de data verstopt te zitten. Beide planeten kunnen gerekend worden tot de meer dan 4000 (kandidaat-)exoplaneten die de niet langer operationele Kepler heeft ontdekt. Sommige van die exoplaneten hebben weer nieuwe vragen opgeroepen. Dat geldt ook voor Kepler-36b en -c. Zo vragen onderzoekers zich af hoe de twee planeten die qua samenstelling zo heel anders zijn, uiteindelijk toch in bijna dezelfde omloopbaan zijn beland.
…over bizarre exoplaneten? Lees hier alles over nog zo’n vreemde snuiter: Kepler-70b. Een exoplaneet die warmer is dan onze zon!
