Je kunt het je vast nog wel herinneren: de meteoriet die in februari 2013 boven Rusland explodeerde. Lang dachten onderzoekers dat dit soort gebeurtenissen volledig random waren. Een nieuw onderzoek trekt dat achter in twijfel.
Men neemt normaliter aan dat de inslag van een meteoriet op aarde compleet ‘random’ is en dat alle inslagen individueel bekeken moeten worden en niet met elkaar samenhangen. “Als dat correct is, moeten de data waarop meteorieten op aarde inslaan, uniform over het jaar verdeeld zijn,” zo schrijven onderzoekers in dit nieuwe paper. Ook de coördinaten waarop de meteorieten inslaan moeten keurig over de aardbol verspreid zijn.
Tientallen inslagen
Maar is dat wel zo? De onderzoekers zochten dat uit door te kijken naar meteorieten die sinds 2000 op aarde neerkwamen. Ze richtten zich daarbij op inslagen met een explosieve kracht van minimaal 1 en maximaal 500 kiloton (ter vergelijking: de meteoriet die boven Rusland explodeerde had een explosieve kracht van 440 kiloton). In totaal bestudeerden de onderzoekers 33 inslagen.
Niet willekeurig
De eerste conclusie die de onderzoekers kunnen trekken, is dat inslagen waarbij objecten tot 20 meter groot op aarde landen, niet extreem zeldzaam zijn. Maar veel interessanter is natuurlijk de vraag: is er een patroon te ontdekken? De meteorietinslagen zijn in ieder geval niet geheel willekeurig, zo concluderen de onderzoekers. In plaats daarvan lijken inslagen een seizoensgebonden piek te kennen.
Rusland en China
Op basis van het (kleine) aantal meteorietinslagen dat de onderzoekers bestudeerden, kunnen ze bijvoorbeeld concluderen dat de inslagen op het zuidelijk halfrond tussen september en december plaatsvonden. Op het noordelijk halfrond waren de inslagen wel netjes over het jaar verspreid, maar lijkt er een verband te zijn tussen verschillende meteorietinslagen. Zo wijzen de onderzoekers bijvoorbeeld op de inslag die op 15 februari 2013 in Tsjeljabinsk, Rusland plaatsvond. Op 18 februari – slechts drie kalenderdagen verder – in 2000 vond in Zuid-China op ongeveer dezelfde breedtegraad ook een inslag plaats.
Maar hoe zijn die patronen te verklaren? De onderzoekers vermoeden dat Jupiter er iets mee te maken heeft. De zwaartekracht van deze gasgigant zou planetoïden uiteenrukken. Die brokstukken komen vervolgens gevangen te zitten in een eigen baan en zo af en toe beweegt de aarde door die baan heen. “Een intrigerende consequentie van dit scenario is dat het inslaggevaar van Tsjeljabinsk-achtige objecten op bepaalde momenten in het jaar groter is.”
