Extra rib van laatste wolharige mammoeten suggereert dat inteelt ze niet vreemd was

halswervel

Wolharige mammoeten die in de Noordzee zijn teruggevonden, bezitten vaak een extra rib: de halsrib. Het suggereert dat de mammoeten te maken hadden met inteelt en moeilijke omstandigheden tijdens de zwangerschap. Het onderzoek kan mogelijk verder duidelijk maken met welke problemen de mammoet kort voor zijn uitsterven kampte.

De meeste zoogdieren – zelfs de giraf met zijn lange nek – hebben zeven halswervels en normaal gesproken zitten aan die wervels geen ribben vast. Toch kan het gebeuren dat zo’n halswervel een rib bevat. Zo komt dat bijvoorbeeld bij ongeveer 3,3 procent van de moderne olifanten voor. Maar toen onderzoekers zich over resten van mammoeten die in de Noordzee werden aangetroffen, bogen, ontdekten ze dat maar liefst 33,3 procent van die mammoeten over een extra rib beschikt.

Problemen
Het is een opvallend hoog percentage dat suggereert dat de mammoeten kwetsbaar waren. De extra rib (onderzoeker Jelle Reumer wijst de plek waar deze zich aan de halswervel verbond op de foto hierboven aan) hoeft op zichzelf geen probleem te vormen, maar wordt wel vaak veroorzaakt door een genetische afwijking of door lastige omstandigheden tijdens de zwangerschap. Heel concreet kan de extra rib in het geval van de mammoeten goed het resultaat zijn van inteelt (er waren in de tijd waaruit deze mammoeten stammen nog maar weinig mammoeten in het gebied te vinden). Ook ziekten, honger of kou kunnen een rol hebben gespeeld en de zwangerschap hebben bemoeilijkt, waardoor de ontwikkeling van de embryo en foetus verstoord werd.

“Onze studie laat zien dat er daadwerkelijk een probleem was in deze populatie”

Ondergang
Wanneer de mammoeten inderdaad met inteelt en lastige zwangerschappen kampten, heeft dat waarschijnlijk niet alleen een extra rib tot gevolg gehad. Die omstandigheden kunnen tot meer geboorteafwijkingen leiden. Het is niet ondenkbaar dat die afwijkingen bijdroegen aan de uiteindelijke ondergang van de mammoet.

Probleem
De onderzochte mammoeten behoren tot de laatste mammoeten die in dit gebied leefden. “Dus we vermoedden al dat er iets aan de hand was,” vertelt onderzoeker Jelle Reumer van het Natuurhistorisch Museum Rotterdam. “Onze studie laat nu zien dat er daadwerkelijk een probleem was in deze populatie.”

De halswervel van een wolharige mammoet. De pijl wijst aan waar de extra rib zich bevond. Afbeelding: Natuurhistorisch Museum Rotterdam (via PeerJ).
De halswervel van een wolharige mammoet. De pijl wijst aan waar de extra rib zich bevond. Afbeelding: Natuurhistorisch Museum Rotterdam (via PeerJ).

Er is al heel veel onderzoek gedaan naar het uitsterven van de mammoet. Zoals het er nu naar uitziet, droegen meerdere factoren aan de verdwijning van het enorme dier bij. De oprukkende mens, klimaatverandering en veranderingen in het leefgebied worden vaak als boosdoeners aangeduid. Maar blijkbaar kunnen we daar nu enkele interne problemen aan toevoegen.

Bronmateriaal

"Neck ribs in woolly mammoths provide clues about their decline and eventual extinction" - PeerJ.com
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door Natuurhistorisch Museum Rotterdam (via PeerJ).

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd