Fantastische beelden van zeekat die vanuit het niets stekels krijgt

En de stekels verdwijnen nog sneller dan ze gekomen zijn.

De zeekat Sepia apama heeft een gladde huid. Tot hij zich bedreigd voelt. Dan verschijnen op die huid razendsnel en schijnbaar vanuit het niets driedimensionale stekels die hij zeker een uur overeind kan houden. De stekels zorgen ervoor dat de zeekat – die tot de familie der inktvissen wordt gerekend – wat wegheeft van koraal en letterlijk één wordt met zijn omgeving. Is het gevaar geweken? Dan verdwijnen de stekels sneller dan ze gekomen zijn en zwemt de zeekat rustig weg.

via GIPHY

Geen neurale signalen
Hoe doet ‘ie het toch? Dat was een vraag die ook onderzoeker Paloma Gonzalez-Bellido bezighield. “De grootste verrassing voor ons was dat deze stekels – die we papillen noemen – langer dan een uur hun rechtopstaande vorm kunnen behouden, zonder dat er sprake is van neurale signalen die deze aansturen.”

Net als tweekleppigen?
Nieuw onderzoek van Gonzalez-Bellido en collega’s geeft nu meer inzicht in het opmerkelijke gedrag van de zeekatten en onthult dat het allemaal te herleiden is naar spieren in de papillen zelf. Die spieren doen iets wat we voornamelijk kennen van kokkels en andere tweekleppigen. “Het vangmechanisme stelt de tweekleppige in staat om zijn schelp te sluiten en gesloten te houden,” vertelt onderzoeker Trevor Wardill. Het dichthouden van de schelp kost de tweekleppige geen energie of denkkracht, het is simpelweg een kwestie van twee spieren die elkaar omarmen en pas ontspannen zodra er een chemisch signaal (een neurotransmitter) vrijkomt. Een vergelijkbaar mechanisme speelt waarschijnlijk in de papillen van de zeekatten, zo schrijven de onderzoekers in het blad iScience.

Zenuw
De onderzoekers hebben tevens een zenuw ontdekt die een cruciale rol speelt in het ontstaan van de stekels. Wanneer deze zenuw werd doorgesneden, terwijl de stekels omhoog stonden, bleven de stekels omhoog staan. Maar wanneer de zenuw bij een inktvis met een gladde huid werd doorgesneden, kon deze de stekels niet meer opzetten. De zenuw lijkt dan ook van cruciaal belang bij het ontstaan en neerhalen van de stekels, maar het in standhouden van de stekels komt voor rekening van de spieren in de papillen zelf.

Wat misschien nog wel het meest opvallend is, is dat het neurale netwerk dat verantwoordelijk is voor het ontstaan en neerhalen van de stekels van de zeekat opvallend lijkt op het neurale netwerk dat pijlinktvissen gebruiken om hun iriserende huid te controleren. De onderzoekers wijzen erop dat zeekatten dat laatste niet kunnen, terwijl pijlinktvissen weer geen stekels kunnen laten groeien. Dat beiden ongeveer hetzelfde neurale netwerk gebruiken voor hun bijzondere vaardigheden, roept interessante vragen op over hun evolutie. “We vermoeden dat het neurale netwerk voor controle over de iriserende huid en controle over de papillen afkomstig is van een gemeenschappelijke voorouder van de pijlinktvis en zeekat, maar dat weten we nog niet zeker,” aldus onderzoeker Gonzalez-Bellido.

Bronmateriaal

"Neurological study reveals cuttlefish have surprising control of skin spikes" - University of Chicago

Afbeelding bovenaan dit artikel: Paloma Gonzalez-Bellido

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd