Fossiele begraafplaats ontdekt die ontstond slechts minuten na de verwoestende meteorietinslag

Tussen de fossiele resten zijn zelfs de overblijfselen van een heuse dino gevonden.

Zo’n 66 miljoen jaar geleden trof een meteoriet de aarde. Deze veroorzaakte een enorme tsunami-achtige golf in een binnenzee. Honderden, zo niet duizenden vissen werden op het land gesmeten en strandden op een zandbank. Hier werden de vissen bekogeld met kleine glazen kraaltjes, ook wel bekend als tektieten. De vissen, maar ook zoogdieren, insecten en zelfs een dinosaurus werden gedood en begraven onder centimeters diepe modder. De stortvloed van rotsen, fijn zand en tektieten ging nog 10 tot 20 minuten door, voordat een tweede grote golf de dieren bedekte met meer grind, zand en fijn sediment die hen voor 66 miljoen jaar van de rest van de wereld afsloot.

Begraafplaats
Onderzoekers zijn nu in een nieuwe studie op deze bijzondere fossiele begraafplaats gestuit. De vindplaats ligt in North Dakota in de Verenigde Staten, niet ver van de plaats Bowman. Het duurde de onderzoekers zes jaar om het volledige moordveld uit te graven. En na nadere bestudering, blijkt de plek te zijn ontstaan slechts minuten na de fatale meteorietinslag die in een klap een einde maakte aan het dinotijdperk en 75 procent van al het leven op aarde uitroeide.

Gefossiliseerde vissen gevonden op de fossiele begraafplaats. Afbeelding: Robert DePalma

Fossielen
De bijzondere begraafplaats bevat dieren van alle soorten en maten. Denk bijvoorbeeld aan zoogdieren, botten van mosasauriërs – een reusachtige roofreptiel dat in de oceaan leefde – insecten, de micro-organismen dinoflagellaten – de slakachtige koppotige ammonieten en… het gedeeltelijke karkas van de dino Triceratops. Volgens de Nederlandse onderzoeker Jan Smit hét onomstotelijke bewijs dat dinosaurussen nog leefden ten tijde van de allesverwoestende meteorietinslag. “Op geen enkele plek op aarde kun je zo’n verzameling vinden die bestaat uit een groot aantal soorten van verschillende leeftijden en die allemaal tegelijkertijd, op dezelfde dag, stierven,” zegt onderzoeksleider Robert dePalma. “Het is als een museum van het einde van het Krijt in een anderhalve meter dikke laag,” vult onderzoeker Mark Richards aan.

Glazen bolletjes (tektieten) die uit de lucht kwamen vallen met een snelheid die menig organisme kon doden. Afbeelding: Robert DePalma

Tektieten
Toen de meteoriet het schiereiland Yucatan bij Mexico raakte, werd er een enorme inslagkrater gevormd die bekend staat als de Chicxulub krater. Door de inslag ontstonden er veel aardbevingen en tsunami’s. Gesteente onder de zeebodem zou zijn gesmolten en de planetoïde hebben verpulverd, waardoor gesmolten gesteente de stratosfeer in werd geslingerd. De wolk omhulde uiteindelijk de gehele aarde. Puin zou uit de lucht zijn neergedaald, waaronder tektieten die ontstonden uit rotsen die door de inslag waren weggesmolten. Deze kleine glazen bolletjes zijn teruggevonden in de gefossiliseerde vissen op de vindplaats. En dat is best bijzonder. Dit is namelijk de eerste keer dat puin dat ontstond door de impact, samen met dieren die werden gedood in de onmiddellijke nasleep van het gebeuren, bij elkaar worden aangetroffen. De tektieten kwamen vanuit de hemel terug op aarde vallen met een snelheid van zo’n 160 tot 320 kilometer per uur. “Je kunt je voorstellen dat als je door deze bolletjes bekogeld wordt, ze je kunnen doden,” zegt Richards. Velen geloven dat de regen van puin zo intens was, dat ze grote bosbranden over het hele Amerikaanse continent – zo niet over de hele wereld – aanwakkerde.

Massa-extinctie
In de overgang tussen het Krijt en het Paleogeen verdwenen plotseling vrijwel alle grotere dieren, waaronder de dino’s. Smit opperde zo’n 40 jaar geleden voor het eerst dat die sterfte het gevolg was van een grote planetoïde-inslag. Hoewel deze hypothese voor de tijd best gedurfd was, vond men in de jaren erna allerlei aanwijzingen voor zo’n inslag. En de krater van Chicxulub is daarvoor nog het beste bewijs; die blijkt namelijk uit dezelfde tijd te stammen als de massa-extinctie.

Veertig jaar geleden werd er voor het eerst geopperd dat een planetoïde-inslag een enorme massa-extinctie veroorzaakte. En met de huidige ontdekking komen steeds meer puzzelstukjes over die fatale dag samen. “We hebben hier een verbazingwekkende reeks ontdekkingen die in de toekomst nog waardevoller zullen blijken te zijn,” aldus Smit. “De fantastische overblijfselen moeten vanuit alle verschillende gezichtspunten worden bestudeerd. Ik denk dat we het uitgeworpen materiaal van de inslag tot in detail kunnen ontrafelen, iets wat we nooit zouden hebben kunnen doen ondanks andere vindplaatsen rondom de Golf van Mexico.”

Bronmateriaal

"66-million-year-old deathbed linked to dinosaur-killing meteor" - University of California

Afbeelding bovenaan dit artikel: Robert DePalma

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd