Frederick William Harvey: een dichter in oorlog

Loopgraven Krant

Frederick William Harvey was niet zomaar een soldaat in de Eerste Wereldoorlog. De advocaat uit Gloucestershire werd tijdens en na de oorlog geroemd om zijn poëzie. Daarnaast was Harvey’s streven naar gelijkheid tussen de soldaten zeer benoemenswaardig. Zo schreef hij zich in het leger in als een ‘gewone soldaat’, terwijl hij, vanwege zijn hoge afkomst, meteen officier had kunnen worden. Zijn werk had zowel tijdens en na de oorlog een grote impact op de samenleving.

Harvey werd op 26 maart 1888 geboren in het plaatsje Hartpury als de zoon van een paardenhandelaar, genaamd Howard Harvey en zijn vrouw Cecilia. Kort na zijn geboorte kochten de Harveys een boerderij genaamd The Redlands in Minsterworth, Gloucestershire. Daar bracht hij zijn jeugd door en leerde hij het plattelandsleven waarderen. Het gezin werd uitgebreid met drie broers en zussen; Eric, Roy, Bernard en Gladys. Als jongeman ging hij naar de King’s school in Gloucester en later naar een kostschool; Rossal School in Lancashire. Omdat zijn familie het beroep van advocaat wel zag zitten, werd Harvey naar een advocatenkantoor gestuurd om daar de beginselen te leren. “Zijn hart lag echter niet bij de wet maar bij de poëzie” vertelt Grant Repshire, PhD-onderzoeker aan de Exeter University aan Scientias.nl. Harvey zakte in 1911 dan ook voor zijn examens. “Hierop stuurde zijn familie hem naar een intensieve rechtenopleiding in Londen waar hij uiteindelijk slaagde in 1912.” Bij thuiskomst begon Harvey, ongelukkig, zijn eigen praktijk. Niet wetende dat hij uiteindelijk de kans kreeg om poëzie te schrijven in een oorlog.

Credit: FW Harvey Society.
Credit: FW Harvey Society.
Begin van de oorlog
Op 8 augustus 1914, vier dagen nadat Engeland Duitsland de oorlog had verklaard, schreef Harvey zich in bij het leger; in het 1/5 bataljon genaamd Gloucestershire Regiment. Hij deed dit niet alleen; broers Eric en Roy gingen ook mee. Volgens Repshire schreef Harvey zich vooral in om aan zijn beroep als advocaat te ontsnappen. “Daarnaast was het normaal om als goed opgeleide man zich in te schrijven” vertelt hij. “Dit werd gezien als een zeer patriottisch iets om te doen.” De meeste mannen twijfelden dan ook geen moment en schreven zich zo snel mogelijk in. “Iedereen dacht ook dat de oorlog zo voorbij zou zijn. Dit wereldconflict zou uiteindelijk vier jaar duren.” Harvey, die zo hoog opgeleid was en daarom meteen officier had kunnen worden, weigerde deze functie en hij was niet de enige. “Naarmate de oorlog voortduurt werden veel mannen gepromoot tot officier maar sommigen weigerden deze functie. Zij bleven liever soldaat in de ‘gewone’ troepen.”

Poëzie
Terwijl Harvey meevocht in de loopgraven tegen Duitsland, schreef de soldaat honderden gedichten. Zijn werk werd zelfs gepubliceerd, nog tijdens de oorlog. Harvey bracht twee collecties uit genaamd ‘A Gloucestershire Lad at Home and Abroad’ in september 1916 en ‘Poems from a German Prison Camp’ in september 1917. Vooral die laatste is heel erg bijzonder; het is de enige verzameling van gedichten van een soldaat die tijdens publicatie daadwerkelijk een krijgsgevangene was. Na de oorlog, in 1919, verscheen nog de verzameling ‘Ducks, and Other Verses’. Wat we vooral uit de gedichten van Harvey op kunnen maken is dat hij bleef geloven dat de oorlog tegen Duitsland nodig was, ondanks de ellende en het enorme verlies van levens. Repshire: “Harvey vond het een rechtvaardige oorlog omdat de Belgische neutraliteit verdedigd diende te worden. Dit maakte hij duidelijk in zijn gedichten tijdens de oorlog maar ook daarna, tijdens lezingen.”

‘If We Return’

If we return, will England be
just England still to you and me?
The place where we must earn our bread?
We who have walked among the dead,
and watched the smile of agony,
and seen te price of Liberty.
Which we had taken carelessly
from other hands. Nay we shall dread,
if we return.
Dread lest we hold blood-guiltily
the things that men have died to free.
Oh, English fields shall blossom red,
for all the blood that has been shed,
by men whose quardians are we,
if we return.

‘A New England’
Harvey vond de oorlog niet alleen rechtvaardig, hij hoopte ook dat de wereld, en dan met name de samenleving, voorgoed zou veranderen. Dit blijkt vooral uit één van de beste gedichten van Harvey; ‘If We Return’. “Het werd in oktober 1915 gepubliceerd in het loopgraaf blad ‘the 5th Gloucester Gazette’ en in Harvey’s eerste verzameling gedichten ‘A Gloucestershire Lad at Home and Abroad’. Het gaat over hoe het zou zijn om weer thuis te zijn als soldaat” vertelt Repshire. “Harvey richt zich in zijn gedicht aan alle soldaten met de mededeling dat de oorlog niet voor niets is geweest als zij samenwerken om de samenleving een betere plek te maken na de oorlog”. Eén van Harvey’s grootste teleurstellingen was dan ook dat zijn droom niet uitkwam. “Tijdens de oorlog dacht hij dat de extreme klasse verschillen binnen de Britse bevolking zou resulteren in een meer eerlijker samenleving na de oorlog. Hij noemde deze theorie, een vreedzame sociale revolutie, ‘A New England’“. Waarschijnlijk had Harvey groot vertrouwen in dit idee gekregen vanwege het kameraadschap tussen de soldaten in de loopgraven. Een onderwerp dat ook veel terug kwam in de gedichten van Harvey. “Hij wilde laten zien dat zelfs in de slechtste condities Britse soldaten een zeer sterk gevoel van loyaliteit naar elkaar toe hadden.”

5th Gloucester Gazette
Harvey’s wil om poëzie te schrijven resulteerde uiteindelijk in het ontstaan van de eerste ‘loopgraven krant’, the 5th Gloucester Gazette. “Naar het idee van Harvey werd de krant gecreëerd door zijn bataljon. Het idee hierachter was om het moraal onder de soldaten te doen stijgen.” De krant verscheen voor het eerst in april 1915 en werd bewerkt door de priester van de troep: Kapitein George Francis Helm. De krant werd niet alleen zeer beroemd onder alle soldaten die aan het Westelijk front vochten, maar ook onder alle burgers thuis in Engeland. “Het zorgde uiteindelijk voor een legioen van andere loopgraven kranten, gemaakt door andere bataljons. Opmerkelijk was dat veel humor werd gebruikt in de krant. Dit werd geaccepteerd omdat men dit zag als een boost van het moraal.” Het feit dat de krant ook zeer bekend werd thuis in Groot-Brittannië zorgde ervoor dat Harvey’s werk onder de aandacht kwam.

Credit: FW Harvey Society
Credit: FW Harvey Society
Medaille
In augustus 1915 kreeg Harvey een Distinguished Conduct Medal (DCM) toegewezen voor zijn dapperheid tijdens een gevecht in de nacht van 3 op 4 augustus. “Tijdens een patrouille met acht man werd een Duitse luisterpost ontdekt en vernietigd. Harvey vocht van man tegen man tijdens dit gevecht” vertelt Repshire. De DCM is de op één na hoogste onderscheiding in het Britse leger, op de Victoria Cross na. Omdat Harvey zoveel initiatief en leiderschapskwaliteiten vertoonde promoveerde hij uiteindelijk alsnog tot officier. Volgens Repshire speelde ook het feit mee dat in het midden van 1915 veel doden waren gevallen. “Het leger had nieuwe mankrachten nodig en dus ook officieren.”

Krijgsgevangenschap
In augustus 1916 bracht de oorlog voor Harvey een ommekeer; hij werd gevangen genomen door de Duitsers. Samen met andere officieren zat hij vast in verschillende kampen zoals Gütersloh, Crefeld, Schwarmstedt, Holzminden, Bad-Colberg, Aachen en Stralsund. Tijdens één van deze verplaatsingen probeerde Harvey te ontsnappen. Repshire: “Toen hij zich in een rijdende trein van Schwarmstedt naar Holzminden bevond, sprong hij, gekleed in burgerkleding, van de trein. Helaas werd hij al snel opnieuw gevangen genomen omdat Duitse dorpelingen hem zagen springen.” Harvey bleef een gevangene van de Duitsers tot aan oktober 1918. Via een gevangenenruil kwam de soldaat terecht in Nederland, in Leeuwarden. “De Britse en Duitse overheden hadden afgesproken dat krijgsgevangenen vastgehouden konden worden in het neutrale Nederland en Zwitserland, betaald door hun eigen regering. Dit systeem zorgde ervoor dat gevangenen vrijer konden leven in betere omstandigheden. Ze mochten alleen niet het desbetreffende land verlaten of weer meevechten in de strijd.” Vooral soldaten die in een verminderde mentale staat verkeerden als gevolg van hun krijgsgevangenschap kwamen voor zo’n ruil in aanmerking. Zo ook Harvey, die toen al twee jaar gevangen zat in Duitsland. Tijdens zijn gevangenschap schreef hij veel gedichten. Een Duitse commandant gaf hem zelfs toestemming om het manuscript van ‘Poems from a German Prison Camp’ naar huis te sturen. Naast de gedichten schreef hij ook een autobiografisch boek over zijn gevangenschap: ‘Comrades in Captivity’. Het werd gepubliceerd na de oorlog, in 1920.

Het huis waar Harvey opgroeide: The Redlands in Minsterworth. Credit: FW Harvey Society
Het huis waar Harvey opgroeide: The Redlands in Minsterworth. Credit: FW Harvey Society
‘A Romance’
Een boek dat nooit de schappen van de winkel haalde was het semi-autobiografische boek ‘Will Harvey – A Romance’. Repshire, die het manuscript al jaren bestudeert vertelt: “Het boek gaat over een soldaat genaamd Will, de korte versie van Harvey zijn tweede naam. Het verhaal loopt in en uit de realiteit. Zo is Will, net zoals Harvey in het echte leven, een soldaat in het bataljon Gloucester Regiment die gedichten schrijft voor de loopgraven krant van zijn bataljon. Ook verdient het personage een DCM, maar wordt hij nooit gepromoot tot officier. Waarschijnlijk veranderde hij dit omdat hij liever de gewone man wilde vertegenwoordigen en niet een man uit de hogere of middenklasse.” In het boek wordt de broer van Will gedood. Dit gebeurde ook in het echte leven, Harvey’s broer Eric overleed tijdens een gevecht op 30 september 1918. Daarnaast wordt het personage gevangen genomen door de Duitsers, net zoals Harvey zelf. De reden dat het boek nooit gepubliceerd werd was omdat het publiek geen interesse meer had in de oorlog. “Mensen wilden de oorlog gewoon vergeten en verder gaan met het leven”.

Het graf van Frederick William Harvey. Credit: FW Harvey Society
Het graf van Frederick William Harvey. Credit: FW Harvey Society
Harvey keerde terug naar huis in februari 1919, na de oorlog. Daar trouwde hij met Anne Kane, een verpleegster van Ierse afkomst. Samen kregen zij twee kinderen; Eileen Anne en Patrick. Hij vergat zijn oorlogservaringen nooit. Zowel zijn tijd als vechtende soldaat in de loopgraven als de periode als krijgsgevangene hebben hem zeer aangetast. “Zijn herinneringen achtervolgden hem dagelijks en hij had last van het posttraumatisch stress syndroom. Als gevolg daarvan herinnerde hij zich maar moeilijk de gewelddadige details van zijn patrouilles.” In het midden van de jaren twintig verhuisde Harvey naar een deel van Gloucestershire genaamd ‘The Forest of Dean’. Repshire: “Daar begon Harvey een carrière als plattelands advocaat. Hij was bekend om zijn generositeit omdat hij vaak weigerde armlastige klanten een rekening te sturen. Om deze reden had hij in zijn latere leven ook niet veel geld te besteden. Ook promootte hij lokale kunstenaars en muzikanten uit zijn omgeving als omroeper voor de BBC in Bristol.” Eén van hen, Leonard Clark, prees Harvey als een “brave unshackled spirit” en zei: “The Foresters loved every inch of him”. Harvey overleed op 68-jarige leeftijd in 1957 ten gevolge van een slechte gezondheid. Hij werd begraven in Minsterworth. Clark voegde na zijn dood toe: “a poor man as the world understood riches, but how many he enriched with his simple goodness and fidelity”.

Omdat het dit jaar precies honderd jaar geleden is dat de Eerste Wereldoorlog uitbrak zal Scientias.nl iedere maand een artikel omtrent de oorlog plaatsen. Elk artikel zal in het laatste weekend van de maand gepubliceerd worden. Eerder verschenen al de artikelen: Frederick William Harvey: een dichter in oorlogstijd, Nederland in de Eerste Wereldoorlog: hoe neutraal waren we werkelijk?, Nederland in de Eerste Wereldoorlog: een waar spionageparadijs en Shell Shock? Niet zeuren en terug naar het front: “Gij zult genezen!”.

Bronmateriaal

Interview met Grant Repshire
"Unpublished WW1 novel shares secrets of the past with a new generation" - exeter.ac.uk
Interview met Grant Repshire, PhD researcher aan de University of Exeter en de Gloucestershire Archives
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door drakegoodman (cc via Flickr.com).

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd