Als het zomer wordt op de noordpool dan verandert het water in een azuurblauw palet waarvan de kleuren lijken uit te lopen. Dat bijzondere effect wordt veroorzaakt doordat fytoplankton zich verzamelt. Uit onderzoek blijkt nu dat het fytoplankton zich in sommige gebieden sinds 1997 steeds ietsje eerder begint te verzamelen en dus ook steeds eerder ‘bloeit’.
De onderzoekers baseren hun conclusies op satellietbeelden die tussen 1997 en 2009 van de Noordelijke IJszee worden gemaakt. Fytoplankton is piepklein, maar wanneer het zich in grote concentraties verzamelt, is het zelfs op satellieten goed zichtbaar. Dat komt doordat de planten zonlicht absorberen. In grote hoeveelheden veranderen ze de reflectie van het zonlicht en dus de kleur van het water.
Te vroeg
Lang niet alle satellietbeelden waren even geschikt, zo benadrukken de wetenschappers. Soms gooiden wolkenvelden of ijs roet in het eten. Maar de beelden die wel geschikt waren, spreken voor zichzelf. In de bestudeerde gebieden bloeide zo’n elf procent van het fytoplankton te vroeg. Slechts één procent van de planten was te laat zichtbaar.
WIST U DAT…
Groot verschil
Soms liepen de verschillen sterk op. Zo was er een gebied waar fytoplankton in 1997 nog in september bloeide en nu al in juli begon.
Fytoplankton is klein, maar zeer belangrijk. Het bevindt zich namelijk helemaal onderaan de voedselketen en draagt deze als het ware: als er geen fytoplankton is, is dat in de gehele voedselketen merkbaar. De dieren die fytoplankton eten, hebben hun hele ritme afgestemd op de periode waarin fytoplankton ‘bloeit’. Het is onduidelijk of de dieren last hebben van het feit dat fytoplankton er steeds vroeger bij is, maar onderzoekers zijn bang dat de dieren die fytoplankton op het menu hebben staan er hinder van ondervinden.
