Gaat de supervulkaan in Yellowstone uitbarsten?

Zorgen in Yellowstone. De supervulkaan daar houdt de gemoederen op dit moment sterk bezig. Uit studies blijkt dat de grond rondom de vulkaan in relatief korte tijd met 25 centimeter omhoog is gekomen. Het kan een teken aan de wand zijn en diverse media verlekkeren zich al aan doemscenario’s waarbij tweederde van Amerika wordt weggeveegd. Maar is dat wel terecht?

De vulkaan houdt zich al jaren koest, maar heeft in de verre geschiedenis al regelmatig voor grote problemen gezorgd. De afgelopen 2,1 miljoen jaar vonden er drie enorme uitbarstingen plaats die elk enkele duizenden malen krachtiger waren dan één van de meest verwoestende en krachtigste erupties uit de recente geschiedenis: die van Mount Saint Helens in 1980.

Klap
De laatste keer dat de vulkaan in Yellowstone echt van zich liet horen, was zo’n 640.000 jaar geleden. Dat was de laatste grote klap. In de tussenliggende tijd hebben nog zo’n dertig kleinere erupties plaatsgevonden. Deze vulden de krater en omgeving van de supervulkaan met as en lava. Dat verklaart waarom de vulkaan er niet uit ziet als een vulkaan en het landschap vrij plat is.

Leven
Vanaf 2004 is de vulkaan weer gaan ‘leven’. De grond begon in die periode met zo’n 7 centimeter per jaar te stijgen. Tussen 2007 en 2010 werd het weer wat rustiger en bleef de stijging beperkt tot één centimeter per jaar. Maar in de periode tussen 2004 en 2011 levert dat wel een totale stijging van zo’n 25 centimeter op. “Dat is een uitzonderlijke stijging, omdat het zo’n groot gebied betreft en de cijfers zo hoog zijn,” merkt onderzoeker Bob Smith op.

Magmareservoir
Waarschijnlijk wordt de stijging van de grond veroorzaakt door een opzwellend magmareservoir dat zich zo’n zeven tot tien kilometer onder het oppervlak bevindt. Als de hoeveelheid magma in deze kamer toeneemt, dan zwelt deze op zoals een long tijdens het inademen groter wordt. Dat kan een teken zijn dat er iets zit te rommelen. “In het begin waren we bang dat dit tot een uitbarsting kon leiden, maar toen we zagen dat de magma op een diepte van tien kilometer zat waren we niet zo bezorgd meer.”

Cyclus
De wetenschappers nemen ook de geschiedenis van de vulkaan in ogenschouw. Het is in de historie veelvuldig voorgekomen dat de bodem rondom de vulkaan steeg of daalde zonder dat daar een uitbarsting op volgde. Het is een cyclus die zeker al 15.000 jaar bezig is. “Deze kraters hebben de neiging om op en neer te bewegen. En één keer in de zoveel tijd leidt dat tot hydrothermale explosies en aardbevingen en uiteindelijk kan dat vulkanische uitbarstingen veroorzaken.” Het is echter aannemelijk dat er naar verloop van tijd minder magma omhoog komt zetten en dat de magma die nu in de kamer zit naar de zijkanten afdruipt en daar stolt. Daardoor zou de grond weer moeten zakken.

Het voorspellen van een uitbarsting is lastig, zo benadrukken de wetenschappers. Pas sinds 1970 wordt er onderzoek gedaan naar de vulkaan en die periode is geologisch gezien uitzonderlijk kort. Welbeschouwd moeten de onderzoekers bekennen dat ze eigenlijk veel te weinig van de vulkaan afweten om diens activiteiten werkelijk te kunnen doorgronden. Maar wat ze wel weten, is op dit moment genoeg om in ieder geval vannacht rustig te kunnen slapen.

Bronmateriaal

"Yellowstone Has Bulged as Magma Pocket Swells" - News.nationalgeographic.com

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd