Gat in de ozonlaag is dit jaar ietsje kleiner dan gemiddeld

Het gat in de ozonlaag heeft zijn jaarlijkse maximale omvang bereikt en meet dit jaar zo’n 23 miljoen vierkante kilometer.

Het gat in de ozonlaag bereikte op 28 september zijn maximale omvang van dit jaar. Het gat in de ozonlaag besloeg op die dag een gebied dat ongeveer net zo groot is als drie keer het continentale deel van de VS.

Ietsje kleiner dan gemiddeld
“Dit jaar zagen we een gat in de ozonlaag dat net iets kleiner was dan gemiddeld,” vertelt onderzoeker Paul A. Newman. De gemiddelde omvang van het gat in de ozonlaag meet sinds 1991 ruwweg 25,9 miljoen vierkante kilometer.

2015
Vorig jaar bereikte het gat in de ozonlaag nog een maximale omvang van 28,2 miljoen vierkante kilometer. Die relatief grote maximale omvang was te wijten aan de temperaturen in de stratosfeer. Die temperaturen waren lager dan gemiddeld en zorgden ervoor dat er veel meer ozon werd afgebroken. De hogere temperaturen die we in 2016 in de stratosfeer zagen, wisten de omvang van het gat in de ozonlaag dit jaar te beperken.

Over ozon
Ozon komt van nature in kleine hoeveelheden in de atmosfeer voor en bestaat uit drie zuurstofatomen. Hoog in de stratosfeer (ongeveer 9,5 tot 48 kilometer boven het oppervlak) doet ozon dienst als een zonnescherm: het beschermt het aardoppervlak tegen ultraviolette straling die onder meer huidkanker kan veroorzaken. Ozon is tevens één van de belangrijkere broeikasgassen die de temperatuur op aarde reguleren.

Tijdens de piek op 28 september 2016 besloeg het gat in de ozonlaag een gebied dat ongeveer 23 miljoen vierkante kilometer groot was. In paars en blauw de plekken waar de minste ozon te vinden is. De gele en rode vlekken staan symbool voor gebieden waar de ozonconcentratie hoger ligt. Afbeelding: NASA's Goddard Space Flight Center.
Tijdens de piek op 28 september 2016 besloeg het gat in de ozonlaag een gebied dat ongeveer 23 miljoen vierkante kilometer groot was. In paars en blauw de plekken waar de minste ozon te vinden is. De gele en rode vlekken staan symbool voor gebieden waar de ozonconcentratie hoger ligt. Afbeelding: NASA’s Goddard Space Flight Center.
Over het gat in de ozonlaag
Het gat in de ozonlaag is niet echt een ‘gat’, maar een plek waar de concentratie ozon veel lager ligt dan gewoonlijk. Het gat in de ozonlaag werd in 1985 ontdekt en bevindt zich boven Antarctica. Het gat ontstaat aan het eind van de winter op het zuidelijk halfrond: de zon keert dan na een maandenlange poolnacht terug in dit gebied. De ultraviolette straling van de zon breekt door mensen uitgestoten chemische stoffen – zoals cfk’s – af tot ‘ozonvreters’: stoffen die de ozonlaag aantasten.

Om het gat in de ozonlaag te ‘dichten’ werd aan het eind van de vorige eeuw besloten de uitstoot van ozonvernietigende chemicaliën – zoals drijfgassen in spuitbussen – te verbieden. Dat zou zeker niet direct resulteren in een dichting van het ozongat, zo waarschuwden onderzoekers. Want deze chemische stoffen blijven lang in de atmosfeer hangen. Vandaar dat het gat in de ozonlaag ook na het verbod op onder meer cfk’s nog steeds groeide. Eerder dit jaar kondigden onderzoekers echter aan dat er nu sterke aanwijzingen zijn dat het gat in de ozonlaag daadwerkelijk aan het krimpen is.

Bronmateriaal

"2016 Antarctic Ozone Hole Attains Moderate Size, Consistent With Scientific Expectations" - NASA
De afbeelding bovenaan dit artikel is gemaakt door NASA's Goddard Space Flight Center.

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd