‘Geestelijk gehandicapte Denen tot in 1983 gelobotomiseerd’

Vele geestelijk gehandicapten, waaronder kinderen van een jaar of zes, ondergingen in Denemarken tot 1983 lobotomie. Vaak met fatale gevolgen. Dat concludeert historicus Jesper Vaczy Kragh. De zeer omstreden chirurgische operatie was in die tijd verboden en bovendien enkel bedoeld voor mensen met een psychische stoornis.

Lobotomie is een chirurgische ingreep waarbij de verbindingen tussen het voorhoofdsgedeelte en de rest van de hersenen worden losgemaakt. Men dacht zo diverse psychische stoornissen zoals schizofrenie en depressie te kunnen verhelpen. De methode leverde echter gemengde resultaten op en zorgde er meestal voor dat de klachten alleen maar toenamen. Een deel van de patiënten overleefde de ingreep niet.

Deel
De methode werd tussen 1947 en 1983 veelvuldig in Denemarken uitgevoerd. Op zich niets nieuws. Volgens officiële cijfers zouden in die periode zo’n 4500 Denen de ingreep hebben ondergaan. Wat wel nieuw is, is dat een groot deel van hen geen psychiatrische aandoening, maar een geestelijke handicap had.

Fataal
“Doktoren rekenen er niet op dat ze ze (de geestelijk gehandicapte patiënten, red.) konden genezen, maar ze wilden ze kalmeren en misschien hun gesteldheid verbeteren,” vertelt onderzoeker Kragh. “De resultaten van zulke operaties waren over het algemeen niet goed en zo’n 7,6 procent overleefde het niet.”

Erger
“Wat met de mensen met een geestelijke handicap gebeurde, is erger dan wat er met psychiatrische patiënten gebeurde,” concludeert de historicus. De mensen die de operaties ondergingen, waren vaak nog kinderen. Sommigen waren nog maar zes jaar oud en hun brein was nog niet geheel ontwikkeld.

Volgens Kragh ondergingen zo’n 300 geestelijk gehandicapten de ingreep. Dat doktoren de verboden methode zolang bleven uitvoeren, heeft waarschijnlijk te maken met het feit dat geestelijk gehandicapten in de tijd als minderwaardige mensen werden gezien. Kragh schreef er een boek over dat in oktober uitkomt.

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd