‘Gekke lichtcurve van KIC 8462852 te verklaren door Trojanen en planeet met ringen’

Wéér een nieuwe theorie over de tot op heden onverklaarbare afnames in de helderheid van ster KIC 8462852.

KIC 8462852 trekt in oktober 2015 voor het eerst de aandacht. Ruimtetelescoop Kepler houdt de ster enige tijd in de gaten in de hoop dat de helderheid ervan met enige regelmaat afneemt. Dergelijke dipjes in de helderheid van een ster kunnen namelijk wijzen op de aanwezigheid van een planeet die zo af en toe voor de ster langsbeweegt en dus het licht van de ster tegenhoudt. En jawel, ook de helderheid van KIC 8462852 neemt af. Maar de dipjes zijn zowel qua timing als qua omvang zeer onregelmatig. En bovendien zijn de afnames in helderheid bij vlagen abnormaal groot: soms neemt de helderheid van de ster met wel 22 procent af (wanneer een exoplaneet voor een ster langs beweegt, houdt deze maar een fractie van het licht tegen).

Mogelijke verklaring
Wat is hier aan de hand? Wetenschappers hebben al allerlei mogelijke verklaringen geopperd. De één denkt dat een zwerm kometen zo af en toe het licht van de ster tegenhoudt. De ander wijt het aan een buitenaardse megastructuur. En weer een ander denkt aan een planetaire botsing in de nabijheid van KIC 8462852.

Nieuwe verklaring
In een nieuw paper komen wetenschappers nu met een nieuwe mogelijke verklaring. Die verklaring is tweeledig: Trojanen en een planeet met een enorm ringenstelsel.

Planeet met ringen
Volgens de onderzoekers kan de afname in helderheid die in 2011 werd waargenomen (de helderheid nam toen met zo’n 15 procent af) verklaard worden door de aanwezigheid van een planeet. Deze planeet zou een omvangrijk ringenstelsel hebben dat ietsje schuin staat ten opzichte van het omloopvlak. Zo valt te verklaren waarom de in 2011 waargenomen dip in de helderheid van KIC 8462852 asymmetrisch was: slechts de helft van het ringenstelsel hield het sterlicht tegen.

Trojanen
Maar hoe zit het dan met de serie ‘dipjes’ die we in 2013 waarnamen? Die schrijven de onderzoekers toe aan Trojanen. Dit zijn planetoïden die dezelfde baan hebben als de vermeende planeet, maar op 60 graden boogafstand met die planeet meebewegen en dus altijd op dezelfde afstand voor en achter de planeet te vinden zijn.

Voorspelling
Als de onderzoekers het bij het juiste eind hebben, is het natuurlijk een kwestie van tijd voor de tweede groep Trojanen voor KIC 8462852 langs beweegt. De onderzoekers verwachten dat dat begin 2021 weer gaat gebeuren. We zouden dan weer een serie dipjes moeten zien. En in 2023 zou de planeet weer voor de ster langs moeten bewegen.

Recente dip
Klinkt als een prachtige verklaring. Maar hoe zit het dan met de afname in helderheid die astronomen anderhalve week geleden waarnamen? Ook die afname past heel mooi in de nieuwe theorie. De onderzoekers stellen dat de vermeende planeet die rond KIC 8462852 cirkelt zich op dat moment achter de ster bevond. En ook dat resulteert in een afname in de helderheid van de ster, omdat we dan het sterlicht dat de planeet reflecteert niet kunnen opvangen.

En daarmee zijn we weer een theorie omtrent KIC 8462852 rijker. Of deze theorie dan ook daadwerkelijk stand gaat houden? De tijd zal het leren!

Bronmateriaal

"KIC 8462852: Will the Trojans return in 2021?" - Arxiv
Afbeelding bovenaan dit artikel: NASA / JPL-Caltech

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd