Geloof het of niet, maar humeurig zijn, heeft nut!

chagrijnig

Superblij of ontzettend chagrijnig: het humeur van sommige mensen is net zo wisselvallig als het weer. Maar het is niet zinloos.

In het blad Trends in Cognitive Sciences komen onderzoekers met een nieuwe theorie omtrent het humeur (hetzij positief of negatief). En volgens die theorie dient ons humeur een belangrijk nut: het helpt ons om ons aan te passen aan veranderingen.

Op de beurs
Als voorbeeldje noemen de onderzoekers een handelaar op de beurs. Wanneer zijn aandelen in waarde stijgen, heeft dat invloed op zijn humeur. Hij is blij en ziet het allemaal zonnig in. Dat kan er dan voor zorgen dat die handelaar meer risico’s gaat nemen. Dat doet hij – dankzij zijn goede humeur door toedoen van eerdere behaalde resultaten – op een moment waarop de kans dat hij opnieuw goede resultaten behaalt, groot is. Zijn humeur helpt hem om zich aan te passen aan een markt die in de lift zit.

WIST JE DAT…

Chagrijnig
Jouw stemming heeft dus duidelijk invloed op hoe je dingen ziet. Een goedgehumeurde handelaar zal zaken optimistischer inzien en sneller een gokje wagen. Maar wanneer de handelaar ziet dat zijn aandelen in waarde dalen, verandert zijn humeur. Hij wordt misschien wat chagrijnig en ziet het somberder in. Het resultaat: hij gaat het – ongeacht de eerder behaalde fantastische resultaten – wat rustiger aan doen. Hij past zich aan aan een markt die niet langer in de lift zit.

Trend
In feite voelen we dankzij ons humeur een bepaalde trend aan en daardoor kunnen we ons beter aanpassen. De onderzoekers illustreren dat in hun paper met behulp van een dier dat op zoek is naar fruit. Zo’n dier kan in elke boom klimmen en voor elke boom afzonderlijk achterhalen of zijn verwachtingen kloppen. Maar dat is onhandig als je bedenkt dat al deze bomen op dezelfde manier reageren op zonlicht en regenval. In andere woorden: als in boom A veel fruit hangt, is de kans groot dat boom B ook veel fruit bevat. “Als het fruit overvloediger voorkomt, zal het dier meerdere keren positief verrast worden en daardoor verbetert zijn humeur.” Het dier wordt optimistischer en gaat er vanuit dat alle bomen veel fruit bevatten. “In deze situatie is het niet logisch om te kijken of de verwachtingen voor elke boom kloppen, efficiënter is het om eruit af te leiden dat er meer beloningen (fruit) zijn en de verwachtingen voor alle bomen in dat gebied op te krikken. We suggereren dat dit de functie van het humeur is.”

Ons humeur dient dus een functie. Maar: soms kan het ons ook in de weg zitten, zo waarschuwen de onderzoekers”

Bronnen van beloningen
Modellen tonen aan dat het humeur alleen een functie heeft als verschillende bronnen van beloningen (in dit geval verschillende bomen) onderling met elkaar verband houden. De bomen in het voorbeeld houden verband met elkaar, omdat ze allemaal meer fruit dragen doordat ze allemaal meer regen ontvangen. In de mensenwereld hangen verschillende bronnen van beloningen (goede dingen die mensen overkomen) vaak ook met elkaar samen. “Denk aan het verkrijgen van bepaalde vaardigheden, het verkrijgen van bepaalde materialen, sociale status en zelfs een partner.”

Ons humeur dient dus een functie. Maar: soms kan het ons ook in de weg zitten, zo waarschuwen de onderzoekers. Een positieve of negatieve stemming is nuttig tot onze verwachtingen in lijn zijn met veranderingen in beloningen. Stel je bent slecht gehumeurd en dat blijft zo. Dan zul je bepaalde uitkomsten (bijvoorbeeld een verlies op de beurs) als ernstiger ervaren dan deze in werkelijkheid zijn en dat leidt tot een neerwaartse spiraal. Je stemming wordt dan een soort zichzelf vervullende profetie en leidt tot depressie. De onderzoekers hopen dat hun studie waarin ze beschrijven welke functie het humeur heeft en welke leerprocessen er verband mee houden, leidt tot een beter begrip van stemmingsstoornissen.

Bronmateriaal

"Being moody may help us adapt to change" - Eurekalert.org (via Cell Press)
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door xx (cc via Flickr.com).

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd