Wetenschappers weten het bijna zeker: ooit heeft water er op de droge planetoïde Vesta voor gezorgd dat puin is gaan glijden. Zo ontstonden de geultjes die we nu in kraters op de planetoïde zien.
Ooit dachten onderzoekers dat Vesta kurkdroog was. De planetoïde zou onder meer door de lage temperatuur op het oppervlak geen water kunnen vasthouden. Maar toen ruimtesonde Dawn tussen 2011 en 2013 een kijkje nam bij Vesta kwam die aanname op losse schroeven te staan. Op het oppervlak van de planetoïde trof de ruimtesonde namelijk geultjes aan. Zou het dan toch…?
Puin
In het blad Earth and Planetary Science Letters komen onderzoekers nu met een verklaring voor die mysterieuze geulen die onder meer in een krater op Vesta werden aangetroffen. De geultjes zouden veroorzaakt zijn door water. “We suggereren niet dat er een rivierachtige stroming van water was,” benadrukt onderzoeker Jennifer Scully. Volgens Scully en haar collega’s zijn de geultjes ontstaan doordat puin – zand en rotsachtige delen – zijn gaan schuiven. Maar die beweging van dat puin zou wel door de aanwezigheid van water in gang zijn gezet.
IJs
Vermoedelijk bevonden zich lokaal onder het oppervlak kleine hoeveelheden ijs. Waar het vandaan komt, is onduidelijk, maar mogelijk brachten op Vesta ingeslagen kometen dat ijs met zich mee. Een tweede inslag op diezelfde plekken moet ervoor gezorgd hebben dat het ijs smolt en water vrijkwam. Dat water bracht het puin in beweging dat vervolgens de geulen vormde. Het water verdampte enige tijd daarna.
Recent
De kraters waarin de geultjes zijn aangetroffen zijn minder dan enkele honderden miljoenen jaren oud. Dat betekent dat er vrij recent – Vesta is zo’n 4,6 miljard jaar oud – in de geschiedenis van de planetoïde nog vrij grote hoeveelheden water aanwezig waren. Grote vraag is natuurlijk: is er nog steeds water op Vesta? “Als er vandaag de dag nog water aanwezig is, dan zou het – in de vorm van ijs – te diep opgeslagen zitten om door Dawn te worden opgemerkt,” stelt Scully. Overigens heeft Dawn wel voorzichtig bewijs gevonden dat Vesta niet kurkdroog is: in gesteenten op het oppervlak van Vesta werd materiaal aangetroffen dat getuigt van de aanwezigheid van water.
“Niemand had verwacht bewijs voor de aanwezigheid van water te vinden op Vesta. Het oppervlak is heel koud en er is geen atmosfeer, dus al het water op het oppervlak verdampt. Maar Vesta bewijst een heel interessant en complex hemellichaam te zijn.” Onderzoeker Christopher Russell voegt toe: “Deze resultaten – en vele andere van de Dawn-missie – tonen aan dat op Vesta veel processen spelen die we eerder enkel op planeten verwachtten. We kijken er naar uit om nog meer inzicht te krijgen en mysteries te ontdekken wanneer Dawn Ceres bestudeert. Ruimtesonde Dawn heeft Vesta enkele jaren geleden verlaten en is nu onderweg naar dwergplaneet Ceres. Naar verwachting komt de sonde daar begin maart aan.
