Gigantisch sterrenstelsel M87 blijft alsmaar groeien

The halo of galaxy Messier 87

Het elliptische reuzenstelsel M87 heeft in de loop van de afgelopen miljard jaar één compleet sterrenstelsel opgeslokt. Dit bewijst dat dit gigantische sterrenstelsel nog steeds groeit.

Messier 87 bevindt zich in het centrum van het Virgocluster: een groep sterrenstelsels op vijftig miljoen lichtjaar afstand van de aarde. M87 heeft geen fraaie spiraalarmen, zoals ons Melkwegstelsel, maar is een gigantische bal van sterren. Wanneer je alle sterren, zwarte gaten en nevels in dit sterrenstelsel op een weegschaal legt, dan is het totale gewicht vergelijkbaar met twee tot drie biljoen zonnen bij elkaar. In vergelijking: onze Melkweg heeft een gewicht van ‘slechts’ 700 miljard zonnen. Messier 87 is bekend om zijn vele bolvormige sterrenhopen. Ons Melkwegstelsel telt 150 bolhopen, maar M87 telt 4.000 tot 15.000 stuks!

Astronomen denken dat reuzenstelsels als M87 continu kleine stelsels opslokken, waardoor ze groter worden. Toch is het lastig om dit te bewijzen. Stel, je giet een glas water in zee, dan vermengt het water zich vrijwel direct. Probeer een uur later maar eens het glas water terug te vinden in zee: een onmogelijke missie. Dit geldt ook voor dwergstelsels die opgaan in grotere sterrenstelsels.

M87 stoot materie uit. Deze jet (straalstroom) is op deze foto goed te zien.
M87 stoot materie uit. Deze jet (straalstroom) is op deze foto goed te zien.
Rimpelingen
Er is echter wel één manier om het oude water terug te vinden, namelijk door te kijken naar verstoringen en rimpelingen in het water. Bijvoorbeeld verstoringen van kleideeltjes die in het water zweven. Doctoraalstudent Alessia Longobardi van het Max-Planck Instituut heeft planetaire nevels in M87 gevonden, die fungeren als kleideeltjes.

“We zijn getuige van een recente samensmelting waarbij een middelgroot sterrenstelsel door het centrum van Messier 87 is getrokken,’ zegt medeauteur Ortwin Gerhard. “Hierdoor zijn de sterren nu verspreid over een gebied dat honderd keer zo groot is als het oorspronkelijke stelsel.”

Nieuwe aanwas
Het team heeft ook heel nauwkeurig gekeken naar de verdeling van het licht in de buitenste delen van Messier 87. Daarbij zijn sporen gevonden van extra licht dat afkomstig is van de sterren die tot het opgeslokte stelsel hoorden. Uit deze waarnemingen blijkt dat het uiteengerukte sterrenstelsel jongere, blauwere sterren aan Messier 87 heeft toegevoegd. Waarschijnlijk ging het om een spiraalstelsel dat – anders dan stokoude stelsels als Messier 87 – nog nieuwe sterren produceerde.

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd