Gigantische zwarte gaten nog zwaarder dan gedacht

zwart gat

Nieuw onderzoek wijst erop dat veel supermassieve zwarte gaten – met een massa die miljoenen tot miljarden keer groter is dan die van onze zon – waarschijnlijk nog zwaarder zijn dan gedacht. Sommige van deze supermassieve zwarte gaten blijken met een massa van tien tot veertig miljard keer groter dan die van onze zon, ultramassief te zijn.

Dat hebben onderzoekers met behulp van het Chandra X-ray Observatory ontdekt. “Onze resultaten laten zien dat er veel meer ultramassieve zwarte gaten in het universum zijn dan voorheen werd gedacht,” vertelt onderzoeker Julie Hlavacek-Larrondo.

Clusters
De onderzoekers bestudeerden de helderste sterrenstelsels in achttien clusters, op zoek naar de zwaarste zwarte gaten. Zeker tien van deze sterrenstelsels blijken ultramassieve zwarte gaten te bevatten. Deze zware gaten hebben een massa die tien tot veertig miljard keer groter is dan die van onze zon. Dat schrijven onderzoekers in hun paper over de zoektocht.

Straling
De onderzoekers stelden de massa van deze zwarte gaten vast door te kijken naar de straling die deze afgaven. Volgens theorieën is er namelijk een verband tussen de intensiteit van die straling en de massa van een zwart gat. Op basis van die straling stelden de onderzoekers vast dat tien van de achttien bestudeerde zwarte gaten ultramassief zijn.

WIST U DAT…

…het zwarte gat in onze Melkweg onlangs even hyperactief werd?

Sterrenstelsel en zwart gat
Opvallend genoeg zou men wanneer met naar het sterrenstelsel waar de ultramassieve zwarte gaten deel van uitmaken, kijkt, hier geen ultramassief zwart gat verwachten. “Deze resultaten kunnen betekenen dat we niet goed begrijpen hoe de grootste zwarte gaten samenleven met hun sterrenstelsel,” stelt onderzoeker Andrew Fabian. “Het lijkt erop dat het gedrag van deze enorme zwarte gaten op een belangrijke manier verschilt van dat van hun minder massieve familieleden.”

Vermoeden
Dat er ultramassieve zwarte gaten bestonden, vermoedden wetenschappers al. Hoe groter een zwart gat is, hoe meer materie het naar binnen werkt en hoe groter de uitbarstingen van röntgenstraling zijn. In het verleden zijn wel eens heel heftige uitbarstingen waargenomen, waarbij onderzoekers vermoedden dat deze wel door ultramassieve zwarte gaten veroorzaakt moesten worden. Die enorme uitbarstingen kunnen overigens mogelijk verklaren waarom sterrenstelsels waarin ultramassieve zwarte gaten zich bevinden, er niet op wijzen dat het zwarte gat in hun hart zo zwaar is. De sterrenstelsels hebben namelijk door dat ultramassieve zwarte gat met extreme omstandigheden te maken, waardoor ze wellicht andere eigenschappen hebben dan we op het eerste gezicht van een sterrenstelsel met zo’n zwaar gat zouden verwachten.

De onderzoekers benadrukken dat hun resultaten nog bevestigd moeten worden. Of de zwarte gaten werkelijk zo zwaar zijn als de onderzoekers nu berekend hebben, kan enkel bewezen worden door de bewegingen van sterren en gas in de buurt van de zwarte gaten te bestuderen. Eerder deden onderzoekers dat bijvoorbeeld al met het zwarte gat in het centrum van M87. De massa van dit zwarte gat viel na het bestuderen van de bewegingen van sterren en gas in de buurt nog hoger uit dan vermoed werd. “Onze volgende stap is om deze monsterlijke zwarte gaten op ongeveer dezelfde manier als M87 te bestuderen en te bevestigen dat ze ultramassief zijn. Het zou mij niet verbazen als we daarbij uiteindelijk het grootste zwarte gat in het universum vinden.”

Bronmateriaal

"From Super to Ultra: Just How Big Can Black Holes Get?" - Harvard.edu
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door NASA / CXC / Stanford / Hlavacek-Larrondo, J. et al / NASA / STScI / NSF / NRAO / VLA.

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd