Ultraviolette straling heeft prachtige originele details van een schilderij van Giotto blootgelegd. De details gingen eeuwenlang schuil in de Peruzzi-kapel van Florence. “Wij hebben een geheime Giotto ontdekt,” vertelt Isabella Lapi Ballerini, hoofd van het laboratorium dat belast is met de restauratie, trots.
Vorig jaar begonnen vele restaurateurs en onderzoekers aan een ambitieus project: het behoud van Giotto’s schilderij in de twaalf meter hoge Peruzzi-kapel. Giotto beschilderde de kapel zo omstreeks 1320. De ultraviolette straling moest helpen om meer informatie te krijgen over de 170 vierkante meter grote kapel en toekomstige restauratie vergemakkelijken.
Maar de ultraviolette straling gaf nog veel meer prijs: details van Giotto’s werk die nog nooit eerder waren waargenomen en met het blote oog onzichtbaar zijn. “Het was echt verbazingwekkend,” vertelt onderzoeker Cecilia Frosinini. “We wisten dat we interessante resultaten uit de wetenschappelijke diagnostiek zouden krijgen, maar toen we het onder ultraviolet licht bekeken kregen al deze onduidelijke tekeningen die door oudere restauraties vernietigd waren een nieuw leven.”
Het werk van Giotto zou een enorme invloed hebben gehad op Michelangelo. Hij werd zo’n 140 jaar na Giotto’s dood geboren en beschilderde de Sixtijnse kapel. Vandaag de dag zijn we nu eindelijk in staat om de details te zien die ook Michelangelo zo bewonderde. “De scenes zijn zo driedimensionaal. We waren in staat om alle clair-obscur-effecten te zien. Er waren lichamen onder de kleding…die werden allemaal driedimensionaal. Je kon de vouwen in de kleding zien. De uitdrukkingen op het gezicht.”
Giotto voorzag de kapel in de veertiende eeuw van de schildering. De adellijke Peruzzi-familie bepaalde in de zeventiende eeuw dat het werk overgeschilderd moest worden met een nieuw design. In 1840 werd dit weer verwijderd, maar ondanks de voorzichtigheid bleef er weinig van Giotto’s werk over. Er werden diverse nieuwe restauratiepogingen ondernomen, maar de mooie details leken voor altijd verloren te zijn gegaan.
En ook nu blijven de details vluchtig. Ze zijn enkel met ultraviolet licht waarneembaar. Het is echter te duur om dit continu – met behulp van videoschermen – aan bezoekers te tonen. De onderzoekers hopen dat er toch ergens genoeg geld vandaan komt om het ware gezicht van de kapel aan het publiek te tonen.
