Goudhazen lopen estafette met enorme zaden

De dieren die de zaden van een boom in Panama verspreidden, zijn uitgestorven. Maar het stokje is overgenomen door goudhazen. Die kunnen in hun eentje weinig met de enorme zaden, maar dankzij een estafette komen de zaden toch ver.

De zaden van een palmboom in Panama zijn groot en zwaar. Jarenlang werd fruit met de zaden erin door mastodonten en andere inmiddels uitgestorven olifantachtigen opgegeten. De zaden poepten ze weer uit en verplaatsten zich in de maag van de mastodonten een flink eind. Maar inmiddels zijn deze olifantachtigen alweer duizenden jaren uitgestorven. “De vraag is hoe de boom 10.000 jaar lang wist te overleven terwijl de verspreiders van zijn zaad uitstierven,” vertelt onderzoeker Roland Kays. “Dat was altijd een mysterie en nu hebben we een antwoord op die vraag gevonden.”

Een agouti met het fruit met daarin de grote zaden. Foto: NCSU.edu.
Stelen van een dief
Uit het onderzoek van Kays en zijn collega’s blijkt namelijk dat agouti’s (ook wel goudhazen genoemd) met de zaden aan de haal gaan. Heel ver komen de dieren zelf niet. Ze begraven de zaden met de intentie deze later weer op te halen. Maar andere goudhazen stelen de zaden vervolgens weer en begraven ze op hun eigen plekje. Die zaden worden weer gestolen en een stukje verderop begraven, enzovoort. En zo bewegen de zaden zich steeds verder van de moederboom vandaan, tot ze op een plekje arriveren waar de grond geschikt is voor ontkieming. “We wisten dat deze knaagdieren de zaden begroeven, maar we hadden geen idee dat het zaad constant werd opgegraven, verplaatst, begraven, en dat steeds opnieuw. De knaagdieren stelen de zaden heel veel keren opnieuw en zo legt het zaad een flinke afstand af.” Zo’n grote afstand zou het zaad nooit reizen als één enkel dier ermee aan de haal ging.

Meer dan 30 keer
De onderzoekers ontdekten dat er zaadjes zijn die meer dan dertig keer opnieuw begraven werden. Eén zaadje werd zelfs 36 keer opgegraven alvorens het werd opgegeten. En ongeveer veertien procent van de zaden wist door al dat heen en weer gesjouw tot in een volgend jaar te overleven. Dat is te lezen in het blad Proceedings of the National Academy of Sciences.

De onderzoekers baseren hun conclusie op een onderzoek met een high-tech tintje. Ze voorzagen zaden van kleine zendertjes die actief werden zodra de zaden veplaatst werden. Ook werden de opslagplaatsen van zaden met camera’s in de gaten gehouden en werden de agouti’s van een tag voorzien zodat de onderzoekers ze uit elkaar konden houden.

Bronmateriaal

"Rodent Robbers Good Guys in Rainforest?" - NCSU.edu
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door Peter Nijenhuis (cc via Flickr.com).

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd