Grauwe kiekendief blijkt zeer honkvast

De grauwe kiekendief broedt, overwintert en rust op een vaste plek. Dat heeft bioloog Christiane Trierweiler van de Rijksuniversiteit Groningen vastgesteld. Dat de grauwe kiekendief zo honkvast is, is goed nieuws. Diverse factoren maken de vogel tot een ernstig bedreigde soort en zo’n vast honk maakt de bescherming ervan een stuk gemakkelijker.

Grauwe kiekendieven hebben geen gemakkelijk leven: maaimachines vernietigen hun nesten, pesticiden kruipen in hun voedsel en hun lange vliegreizen worden door water en woestijnen ook niet echt gemakkelijk gemaakt. Trierweiler besloot de vogels een tijdje te volgen en zo te kijken hoe de dieren het beste beschermd konden worden.

Zender
“Inmiddels dragen 44 vogels een zender op de rug,” vertelt Trierweiler. “Het bijzondere aan deze studie is dat we deze technologie combineren met basaal veldwerk.” De bioloog reisde de vogels ook achterna om hun slaapgebied te bekijken en haarballen te analyseren.

Honkvast
Al die moeite is niet voor niets geweest. Trierweiler heeft namelijk een groot aantal ontdekkingen gedaan. Zo broedt de kiekendief in een aantal gebieden in Europa en vliegt daarna naar vertrouwde plekken in Afrika om te overwinteren. “We volgden een vrouwtje drie jaar lang en zagen dat ze steeds neerstreek in dezelfde gebieden, elk van 50 bij 50 kilometer.” Vooral aan de winterplekken is de kiekendief zeer trouw. “We dachten dat hij in de winter, zonder nest, flexibeler zou zijn. Maar kennelijk hecht hij dan juist aan bekend terrein.”

Voedsel
Het vrouwtje dat Trierweiler drie jaar lang volgde, had drie vaste winterplekken. Eentje daarvan bevindt zich nabij de Sahel en is het eerste groene stukje dat de vogel na de lange trektocht tegenkwam. Voordat Trierweiler dat concludeerde, dachten onderzoekers dat de kiekendief met treksprinkhanen meetrok, maar ook in de jaren dat de sprinkhanen niet in dit gebied voorkwamen, bleef de vogel gewoon diens vertrouwde route volgen. “Ze trekken van noord naar zuid en blijven precies in de zone waar op dat moment het meeste voedsel is.”

Beschermen
Die vaste gebieden maken de bescherming van de grauwe kiekendief een stuk gemakkelijker. Zo kan men bijvoorbeeld besluiten om nabij deze gebieden geen pesticiden meer te gebruiken of actief te zoeken naar nesten om zo te voorkomen dat maaimachines deze vernietigen.

Trierweiler voerde haar onderzoek uit in opdracht van de Stichting Werkgroep Grauwe Kiekendief. De stichting wil de vogel beschermen. “Dat is nodig, want in 1987 waren er in Nederland nog maar twee paren. Inmiddels zijn dat er rond de vijftig. De grauwe kiekendief is een prachtige, elegante vogel. Als predator aan de top van het voedselweb is hij bovendien een goede indicator voor de conditie van het ecosysteem. Gaat het goed met de grauwe kiekendief, dan gaat het goed met het ecosysteem op die plek.”

Bronmateriaal

Persbericht Rijksuniversiteit Groningen

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd