‘Great Barrier Reef komt de klap van vorig jaar niet meer te boven’

Onderzoekers verwachten niet dat het rif nadat het in 2016 voor een groot deel verbleekte en doodging ooit nog helemaal de oude wordt.

Dat schrijven de onderzoekers in het blad Nature. In hun paper nemen ze drie perioden waarin het Great Barrier Reef met verbleking te maken kreeg, onder de loep: 1998, 2002 en 2016. In het laatstgenoemde jaar had het rif het moeilijker dan ooit: meer dan 90 procent van het koraal in het Great Barrier Reef verbleekte (zie kader).

Wat is verbleking?

Wanneer koraal te maken krijgt met stress, bijvoorbeeld door hogere watertemperaturen, trekken de algen die in het weefsel van het koraal leven, weg. Hierdoor verliest het koraal een bron van voedsel en zijn kleur. Nadat de algen zijn opgetrokken, blijft een verzwakt en verbleekt koraal achter. Als de stressvolle tijd achter de rug is – doordat de temperaturen gedaald zijn – kunnen de algen weer terugkeren. Keert het tij niet, dan kan het koraal sterven.

Warmer water
Uit het onderzoek naar deze drie perioden van verbleking rollen een aantal interessante conclusies. Zo blijkt er een overduidelijk verband te zijn tussen verbleking en hogere watertemperaturen. In elk jaar bleek het deel van het rif dat het sterkst verbleekte ook te liggen in de wateren die het sterkst opwarmden. En de recordbrekende verbleking van 2016 valt samen met recordbrekend hoge watertemperaturen.

Niet sterker uit de strijd
Daarnaast rekenen de onderzoekers in hun studie af met een misvatting. Vaak wordt gesteld dat voor riffen geldt: ‘what doesn’t kill you, makes you stronger‘. Onzin, zo stelt onderzoeker Terry Hughes. “We zijn nu nagegaan of blootstelling aan verbleking in 1998 en 2002 de riffen toleranter maakte in 2016. Helaas hebben we geen enkel bewijs gevonden dat eerdere verbleking de koralen weerbaarder maakt.”

Verbleekt koraal dat eerder dit jaar in het Great Barrier Reef gefotografeerd werd. Afbeelding: Greg Torda.

Management
Het onderzoek wijst verder uit dat het beperken van de opwarming van de aarde de enige manier is om de riffen te redden. Het managen van de waterkwaliteit en visserij in de omgeving van het rif kan het Great Barrier Reef namelijk niet of nauwelijks beschermde tegen de extreme hitte en daaruit voortkomende verbleking. Wel kunnen dergelijke maatregelen het rif helpen om zich na verbleking sneller te herstellen. Maar, zo benadrukken de onderzoekers, het is onwaarschijnlijk dat het Great Barrier Reef zich volledig gaat herstellen na wat er in 2016 is gebeurd. Want nu de temperaturen blijven stijgen, lijkt het aannemelijk dat het rif in de nabije toekomst opnieuw met verbleking te maken krijgt. En dan is er simpelweg geen tijd voor herstel.

“Mijn hart brak toen ik in 2016 zoveel koraal in het noordelijke deel van het Great Barrier Reef zag sterven,” vertelt Hughes. “Met stijgende temperaturen door toedoen van de opwarming van de aarde is het een kwestie van tijd voor we meer van dit soort gebeurtenissen mee gaan maken.” Mogelijk zelfs dit jaar al weer. Eerder deze week luidden onderzoekers reeds de noodklok: het rif is wederom op grote schaal aan het verbleken. “We hopen dat de temperaturen de komende 2 tot 3 weken snel dalen en dat de verbleking dit jaar niet zo ernstig zal zijn als vorig jaar. Het (de verbleking van vorig jaar) was de derde grote verbleking die het Great Barrier Reef na eerdere hittegolven in 1998 en 2002 trof. En nu maken we ons op om een mogelijke vierde grote verbleking te bestuderen.”

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd