Het organisme – dat zo’n 5,9 miljoen kilogram weegt – heeft zonder ingrijpen geen toekomst.
Daarvoor waarschuwen onderzoekers in het blad PLoS ONE. Hun paper handelt over Pando: een flink populierenbos in Utah. Het gehele bos bestaat uit klonen van één mannelijke populier en groeit uit één wortelstelsel. Onderzoekers vermoeden niet alleen dat dit bos het grootste organisme op aarde is; het zou ook één van de oudste organismen op onze planeet zijn.
Luchtfoto’s
Maar de toekomst van dit enorme organisme – dat zo’n 43 hectare beslaat – ziet er somber uit, zo blijkt wel uit nieuw onderzoek. Voor het eerst hebben wetenschappers de staat van de complete populierenkloon onder de loep genomen. Zo bogen ze zich onder meer over luchtfoto’s die in de afgelopen 72 jaar van het bos zijn gemaakt. Het onderzoek wijst uit dat het bos onder druk staat en beschermende maatregelen hebben maar beperkt effect.
Muildierherten
Zo is al langer bekend dat het bos te lijden heeft onder grazende muildierherten die jonge populieren wegvreten voor ze de kans krijgen om op te groeien. Het resultaat: een vergrijzend bos waarin eigenlijk al decennia lang nauwelijks sprake is van nieuwe aanwas. In een poging het bos te beschermen, werd in een klein gebied geëxperimenteerd met het plaatsen van hekken. Dat leek een veelbelovende aanpak te zijn en inmiddels is ongeveer de helft van het bos omheind. Maar het nieuwe onderzoek onthult dat het weinig uithaalt. “Na significante investeringen in het beschermen van de iconische Pando-kloon, zijn we teleurgesteld over het resultaat,” aldus onderzoeker Paul Rogers. “Muildierherten lijken toch manieren te vinden om binnen te komen.” Bijvoorbeeld door zwakke plekken in de omheining of door simpelweg over de hekken te springen. “Hoewel Pando waarschijnlijk al duizenden jaren bestaat – er is geen methode om de leeftijd met zekerheid vast te stellen – stort het nu in terwijl wij toekijken.”
Tragisch
Overigens komt dat niet alleen door de muildierherten. Ook mensen hebben hun stempel gedrukt op Pando. Zo laten de luchtfoto’s niet alleen zien dat het bos de laatste decennia is uitgedund; er zijn ook kale plekken zichtbaar waar mensen in het verleden bomen hebben omgehakt en waar nooit iets nieuws gegroeid is. Al met al vertelt het bos een tragisch verhaal: een organisme dat al millennia lang meegaat, lijkt een halve eeuw aan menselijke bemoeienis niet te overleven.
De onderzoekers komen in hun paper ook met suggesties over hoe dit bos nog gered kan worden. Zo pleiten ze onder meer voor ‘mega-conservatie’, waarbij niet alleen gekeken wordt naar Pando, maar ook naar het managen van de dieren in het bos, zoals de muildierherten. “We kunnen hier duidelijk lering uit trekken: we kunnen wilde dieren en bossen niet onafhankelijk van elkaar managen,” aldus Rogers. En met die les moeten we nu snel aan de slag gaan. “Het zou zonde zijn als we er getuige van zijn hoe dit iconische bos achteruitgaat, terwijl het bestrijden van deze achteruitgang – als de wil er is – haalbaar is.”
