Langdurige, grote storm ontdekt op kleine ster

storm

Astronomen hebben een grote storm ontdekt op een ster. Deze donkere storm heeft wel iets weg van de Grote Rode Vlek op Jupiter.

“De ster is even groot als Jupiter en de storm heeft dezelfde omvang als de Grote Rode Vlek”, zegt John Gizis van de universiteit van Delaware. “De storm bestaat al minstens twee jaar, misschien wel langer.” Gizis is de hoofdauteur van het paper dat in het wetenschappelijke vakblad The Astrophysical Journal is verschenen. Gizis en zijn collega’s gebruikten gegevens van o.a. NASA’s Spitzer en Kepler-telescopen.

Het is al langer bekend dat het kan stormen op een planeet, maar nu is er dus ook bewijs gevonden dat het kan stormen op een ster. Overigens is de ster – W1906+40 – een bijzonder exemplaar. Het is een zogenoemde L-dwerg. Sommige L-dwergen worden gezien als sterren, omdat zij atomen fuseren en licht produceren, zoals onze zon ook doet. Andere L-dwergen zijn bruine dwergen, oftewel ‘gefaalde sterren’. Zij zijn niet in staat om kernfusie op gang te brengen.

Grote Rode Vlek op Jupiter
Grote Rode Vlek op Jupiter
De grote vraag is: is de L-dwerg W1906+40 een ster of een bruine dwerg? Op basis van de leeftijd vermoeden astronomen dat het een ster is. Des te ouder een L-dwerg, des te groter de kans dat het object een ster is. De ster W1906+40 heeft een oppervlaktetemperatuur van circa 2.000 graden Celsius. Dat is drie keer zo koel als het oppervlak van de zon. Voor een ster is dit relatief koel, waardoor er wolken kunnen vormen in de atmosfeer. “Wolken op W1906+40 bestaan uit kleine mineralen”, beweert Gizis.

Langdurige storm
Spitzer heeft de laatste jaren verschillende bruine dwergen onderzocht en vond toen bewijs voor het bestaan van stormen. Deze stormen verdwenen na enkele uren of dagen. Dit geldt niet voor de storm op W1906+40, die nu al twee jaar actief is. Toch is dit niet te vergelijken met de Grote Rode Vlek op Jupiter. Deze storm bestaat al zeker 400 jaar. De laatste decennia is de Grote Rode Vlek echter aan het krimpen, waardoor astronomen bang zijn dat de storm in de nabij toekomst verdwijnt.

Donkere vlek
De storm op W1906+40 is even breed als drie aardes naast elkaar. Iedere negen uur roteert de storm eenmaal om de L-dwerg. Stel, we reizen in een ruimteschip naar deze ster reizen en aanschouwen W1906+40 met onze eigen ogen, dan zouden we een donkere vlek zien nabij de noordpool van de ster.

Nieuwe generatie supertelescopen
“We weten niet of deze sterrenstorm uniek is of dat zo’n storm vaker voorkomt”, vertelt Gizis. Er zal in de toekomst ongetwijfeld meer onderzoek worden gedaan naar deze sterrenstormen. De nieuwste generatie supertelescopen – zoals de James Webb-telescoop – is in staat om nog verder in te zoomen op deze L-dwergen. Hopelijk worden er veel vragen beantwoord.

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd