Het avontuur van planetenjager TESS begint komende nacht!

De ruimtetelescoop wordt vannacht gelanceerd en zal de jacht openen op (leefbare) planeten in onze omgeving.

Morgen om 00.32 uur Nederlandse tijd zal – bij goed weer – de nieuwe planetenjager TESS het luchtruim kiezen. De telescoop wordt vanuit Florida gelanceerd met behulp van een Falcon 9-raket van SpaceX. De lancering is live te volgen op NASA TV.

Honderden nieuwe planeten
Enige opwinding is daarbij op zijn plaats. Want als alles goed gaat, zal TESS geweldige ontdekkingen gaan doen. Het is de bedoeling dat de ruimtetelescoop de ogen richt op 200.000 van de helderste sterren in onze omgeving en zeker honderden aardachtige planeten rond deze sterren gaat vinden.

Hier zie je TESS. Die afkorting staat trouwens voor Transiting Exoplanet Survey Satellite. De telescoop zal vanuit een baan rond de aarde op jacht gaan naar nabije exoplaneten. Afbeelding: NASA’s Goddard Space Flight Center.

Net als Kepler
Om die planeten te detecteren, gebruikt TESS dezelfde tactiek als de bekende ruimtetelescoop Kepler die al duizenden planeten buiten ons zonnestelsel heeft ontdekt. Beide telescopen staren langdurig naar sterren in de hoop er getuige van te zijn dat de helderheid van deze sterren regelmatig afneemt. Zo’n regelmatige dip in de helderheid van sterren kan namelijk wijzen op de aanwezigheid van planeten die zo af en toe tussen de telescoop en de ster instaan en daarbij een deel van het sterlicht tegenhouden.

Lekker dichtbij
Er zijn dus de nodige overeenkomsten tussen TESS en de nog altijd actieve Kepler. Maar er zijn ook verschillen. Zo richt Kepler zich doorgaans op sterren op grote afstand van de aarde. TESS gooit het over een andere boeg en kijkt naar zeker 200.000 sterren die dicht bij onze zon in de buurt staan. Daarnaast zijn de sterren die TESS gaat bestuderen zo’n 30 tot 100 keer helderder dan de sterren waar Kepler naar zoekt. En die twee factoren – nabijheid en een heldere moederster – maken de planeten die TESS gaat bestuderen zeer geschikt voor vervolgonderzoek. Zo kan bijvoorbeeld de James Webb-telescoop worden ingezet om uit te zoeken of in de atmosfeer van de door TESS ontdekte planeten sporen van leven te vinden zijn.

Technici leggen de laatste hand aan TESS. Afbeelding: NASA.

Broertje van Mercurius
Wat TESS precies gaat ontdekken, is natuurlijk koffiedik kijken. Maar onderzoekers verwachten dat de telescoop in de twee jaar dat deze actief is zeker 300 planeten gaat vinden die net zo groot of ietsje groter zijn dan de aarde. Maar de telescoop moet ook in staat zijn om de kleinste exoplaneten ooit te ontdekken. Denk dan bijvoorbeeld aan planeten die net zo groot zijn als Mercurius of onze maan. In theorie zou de telescoop zelfs een eerste exomaan kunnen spotten.

Een prachtige missie dus die van groot belang kan zijn in onze zoektocht naar een planeet die in veel opzichten op de aarde lijkt en/of leven herbergt. En het avontuur kan vannacht – als het weer meezit en de lancering goed verloopt – al beginnen. Naar verwachting is TESS twee maanden na lancering klaar om te beginnen met onderzoek. Vervolgens heeft de telescoop zo’n twee jaar de tijd om 200.000 sterren te bekijken en te onthullen wat deze heldere objecten ondanks hun geringe afstand tot onze zon allemaal voor ons verborgen hebben gehouden. “Over slechts een paar jaar zijn we in staat om naar sterren te wijzen die duidelijk zichtbaar zijn aan de nachthemel en te weten welke van deze sterren aardachtige werelden bezitten,” aldus onderzoeker Justin Crepp.

Bronmateriaal

NASA

Afbeelding bovenaan dit artikel: NASA / GSFC

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd