‘Het Great Barrier Reef wordt nooit meer de oude’

Onderzoekers zien het rif onder invloed van klimaatverandering voor hun ogen veranderen.

Het Great Barrier Reef is één van de bekendste koraalriffen ter wereld. Veel duikers hebben zich al aan de pracht en praal van dit rif vergaapt. Maar de laatste jaren takelt het rif rap af. In 2016 kreeg het rif grote klappen te verwerken. En in 2017 kreeg het nog een trap na. Een nieuw onderzoek – verschenen in het blad Nature – onthult nu dat die gebeurtenissen het rif zeer waarschijnlijk voorgoed veranderd hebben.

Het probleem
De aarde warmt op. En ook het oceaanwater wordt langzaam maar zeker warmer. Het is een probleem voor koraalriffen, zoals het Great Barrier Reef. Hogere temperaturen zorgen er namelijk voor dat algen die het koraal van voedsel én kleur voorzien, het hazenpad kiezen. Ze laten verbleekt en kwetsbaar koraal achter dat soms sterft. In 2016 zorgden hittegolven voor een enorme verbleking in het noordelijke deel van het Great Barrier Reef. In 2017 werd het middelste deel van het rif hard getroffen. “De gecombineerde impact van deze aaneengesloten verbleking beslaat een 1500 kilometer lang deel van het rif, waardoor alleen het zuidelijke één derde deel van het rif nog onaangetast is,” zo vertelde onderzoeker Terry Hughes een jaar geleden.

Transformatie
In het nieuwe onderzoek zoomen wetenschappers verder in op wat het rif de afgelopen jaren te verstouwen kreeg. De studie wijst uit dat het warme oceaanwater het meeste koraal direct fataal werd. Maar er was ook koraal dat een langzame dood stierf. Verder tonen de onderzoekers aan dat er een sterke correlatie is tussen de mate waarin het koraal verbleekte en de blootstelling aan warm oceaanwater. Maar liefst 29% van de 3863 riffen waaruit het Great Barrier Reef is opgebouwd verloor tweederde of meer van hun koraal. En hierdoor zijn de riffen niet langer in staat om hun ecologische functie volledig te vervullen. “Het afsterven van koraal heeft radicale veranderingen teweeg gebracht in de mix van koraalsoorten op honderden verschillende riffen,” aldus onderzoeker Andrew Baird. “Volwassen en gevarieerde gemeenschappen op het rif transformeren tot gedegradeerde systemen, waarin slechts een paar taaie soorten overblijven.”

Herstel
De onderzoekers achten het zeer onwaarschijnlijk dat het rif zich weer in ere zal kunnen herstellen. Veel van de koralen die de klappen uit 2016 en 2017 hebben overleefd, zijn namelijk nog altijd stervende. En dood koraal zal niet zo snel vervangen worden; zelfs de snelst groeiende soorten koraal hebben al snel zo’n tien jaar nodig om zich te herpakken. En als het rif in de tussentijd opnieuw te maken krijgt met flinke hittegolven, zijn we weer terug bij af.

Volgens de onderzoekers moeten we dan ook afscheid nemen van het oude Great Barrier Reef: het rif zal waarschijnlijk nooit meer de oude worden. “We zijn nu op het punt aangekomen dat we bijna de helft van het koraal dat in het noordelijke twee derde deel van het Great Barrier Reef in ondiep water leeft, zijn kwijtgeraakt door verbleking die in twee opeenvolgende jaren heeft plaatsgevonden,” stelt onderzoeker Sean Connolly. “Maar dat betekent dat er nog steeds ongeveer een miljard koralen in leven zijn en die zijn gemiddeld taaier dan de koralen die dood zijn gegaan,” aldus onderzoeker Terry Hughes. In plaats van te treuren om die verloren koralen, moeten we ons volgens hem gaan focussen op het beschermen van de overgebleven koralen. Oftewel: we moeten redden wat we redden kunnen. En er is maar één manier om dat te doen: het beperken van de opwarming van de aarde, door het terugdringen van onze uitstoot.

Bronmateriaal

"Global warming transforms coral reef assemblages" - Nature
ARC Centre of Excellence for Coral Reef Studies

Afbeelding bovenaan dit artikel: alicia3690 / Pixabay

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd