Het multiversum barst mogelijk van het leven

De kans dat andere universa leven herbergen, lijkt groter dan gedacht.

Het multiversum klinkt als een interessant concept uit de science fiction. Maar steeds meer onderzoekers omarmen het idee van meerdere universa in een poging enkele prangende problemen binnen de natuurkunde op te lossen. En het was zelfs één van de laatste ideeën waar Stephen Hawking zich kort voor zijn overlijden mee bezig hield.

Donkere energie
De huidige theorieën omtrent het ontstaan van het universum voorspellen dat ons universum veel meer donkere energie – de drijvende kracht achter de uitdijing van het heelal – moet herbergen dan in werkelijkheid het geval is. Gelijktijdig moeten we blij zijn dat er niet zulke grote hoeveelheden donkere energie in ons heelal te vinden zijn. Want grotere hoeveelheden donkere energie zouden tot zo’n versnelde uitdijing hebben geleid dat materie nog voor het kon samenklonteren tot sterren, planeten of leven uit elkaar zou zijn gedreven. De theorie van het multiversum kan de opvallend kleine hoeveelheid donkere materie – die ons universum dus leefbaar maakt – helpen verklaren. De theorie stelt kortgezegd dat er na de oerknal meerdere universa met elk hun eigen natuurwetten ontstonden. In dat scenario is ons universum één van de vele universa en ‘toevallig’ uitgerust met een set natuurwetten die het leven mogelijk maken. In andere woorden: wij zijn hier, omdat het kan.

Niet zo onleefbaar
In dat scenario bevinden we ons dus in een leefbaar universum dat omringd wordt door tal van onleefbare universa. Maar in het blad Monthly Notices of the Royal Astronomical Society schrijven onderzoekers nu dat het multiversum – als het bestaat – niet zo onleefbaar is als we nu denken. Computersimulaties van de kosmos wijzen namelijk uit dat het toevoegen van extra donkere energie – tot wel een paar honderd keer meer dan nu in ons universum te vinden is – maar een beperkte impact heeft op het ontstaan van sterren en planeten. In andere woorden: een beetje meer donkere energie zou dus niet direct leiden tot een onleefbaar universum. En daarmee groeit de kans dat andere universa – als ze bestaan – ook leven herbergen.

Kritiek op het multiversum
Hoewel het multiversum verschillende problemen in de natuurkunde lijkt op te lossen, zijn lang niet alle natuurkundigen enthousiast. “Ik vind het niks,” zo onthulde Daniel Baumann eerder in gesprek met Scientias.nl. En ook Klaas Landsman, hoogleraar mathematische fysica aan de Radboud Universiteit Nijmegen, is niet heel enthousiast. Volgens hem is de multiversum-oplossing een cirkelredenering.

Donkere energie
“Wij vroegen onszelf af: hoeveel donkere energie kan er zijn voor leven onmogelijk wordt?” legt onderzoeker Pascal Elahi uit. “Onze simulaties laten zien dat de versnelde uitdijing veroorzaakt door donkere energie nauwelijks een impact heeft op de geboorte van sterren en dus voor plaatsen waar leven kan ontstaan. Zelfs als we de hoeveelheid donkere energie honderden keren laten toenemen, lijkt dat niet voldoende om een dood universum te creëren.”

De studie suggereert dat het multiversum – als het bestaat – veel leefbaarder is dan gedacht. Maar het onderliggende onderzoek knaagt tegelijkertijd aan het fundament van het multiversum, dat toch vooral in het leven werd geroepen om te kunnen verklaren waarom ons universum zo weinig donkere energie en dus leven herbergt. Hoewel de resultaten niet uitsluiten dat het multiversum bestaat, lijkt de kleine hoeveelheid donkere energie in ons universum toch beter verklaard te kunnen worden door een nog onontdekte natuurkracht in plaats van door de multiversum-theorie. “De totstandkoming van sterren in een universum is geen gevecht tussen de aantrekkingskracht van de zwaartekracht en de afstoting van donkere energie,” vertelt onderzoeker Richard Bower. “Wij hebben in onze simulaties ontdekt dat universa met meer donkere energie dan het onze nog steeds prima sterren kunnen vormen. Dus waarom is er zo’n kleine hoeveelheid donkere energie in ons universum? Ik denk dat we deze vreemde eigenschap van ons universum beter kunnen verklaren door te zoeken naar een nieuwe wet binnen de natuurkunde en dat de multiversum-theorie weinig doet aan het ongemak dat natuurkundigen ervaren.” “Voor veel natuurkundigen is de onverklaarde, maar blijkbaar speciale hoeveelheid donkere energie in ons universum een frustrerende puzzel,” voegt onderzoeker Jaime Salcido toe. “Van het multiversum werd gedacht dat het de geobserveerde hoeveelheid donkere energie verklaarde aan de hand van een loterij: wij hebben het winnende lot en leven in een universum dat prachtige sterrenstelsels vormt en leven zoals wij dat kennen toestaat,” aldus onderzoeker Luke Barnes. “Onze studie laat zien dat we met ons lot een beetje te veel geluk hebben, om het zo maar te zeggen. Het is specialer dan voor leven nodig is. Dat is een probleem voor het multiversum.”

Bronmateriaal

"Could a multiverse be hospitable to life?" - Durham University (via Eurekalert)

Afbeelding bovenaan dit artikel: monicore / Pixabay

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd