Het mysterie van de Duitse mummies

Wanneer u aan mummies denkt, denkt u waarschijnlijk direct aan Egypte. En daarmee passeert u onze oosterburen. Vele Duitse edelen lieten zich na de dood mummificeren. Tijdens opgravingen stuitten archeologen dan ook op de één na de andere mummie. Grote vraag is: waarom?

Baron von Holz stierf op 35-jarige leeftijd aan griep of bloedvergiftiging. Hij werd in een tombe begraven en ligt daar nog net zo als zijn familie hem er 370 jaar geleden heeft neergelegd. Zijn lichaam is niet vergaan en zelfs zijn kalfsleren schoenen zijn nog in prima staat.

Infectie
Archeologen hebben Baron Von Holz onlangs onder de loep genomen in de hoop te kunnen achterhalen wat de Duitse adel bezielde om hun doden zo te mummificeren. Zonder succes: ze ontdekten dat de gezonde baron door een infectie het loodje legde, maar daar houdt het dan ook wel op.

Baron Holz wordt gescand. Foto: Wilfried Rosendahl / Reiss-Engelhorn-Museen Mannheim

Duizend mummies
Baron Von Holz is niet de enige gemummificeerde edelman. Eén keer in de zoveel maanden kloppen er wel priesters of baronnen op de deur van de Duitse archeologie met de boodschap dat ze weer een gemummificeerd lichaam onder hun kasteel of kerk hebben gevonden. Enkele weken geleden werden er zelfs twaalf adellijke familieleden gevonden. Allemaal gemummificeerd. Daarmee komt het totale aantal gevonden mummies op ongeveer duizend exemplaren. Niet alleen volwassenen, maar ook kinderen werden gemummificeerd. Ook kregen de overledenen spulletjes mee: kruiden, kammen, muntstukken en soms zelfs een scheerborstel.

Rijksdaalders
Nog niet zo lang geleden vonden archeologen een brief uit 1710 waarin Catharina Steinkoppen schrijft dat ze niet wil dat het lichaam van haar overleden kleindochter vergaat. De vader van het meisje betaalde daarop tien rijksdaalders – een jaarloon voor koetsiers – om ervoor te zorgen dat het lichaam van zijn dochter bewaard zou blijven. Toen de archeologen daarop de crypte van de edelman bezochten, ontdekten ze dat het bewaren van de doden verder ging dan mummificeren alleen.

In één graf werden 29 mummies gevonden. Ze geven een fascinerend kijkje in de wereld van toen. Foto: Wilfried Rosendahl / Reiss-Engelhorn-Museen Mannheim

Ventilatie
Zo bleek er een geavanceerd ventilatiesysteem in de tombes te zijn aangebracht. Alle grafkamers waren door middel van smalle en kleine schachten met elkaar verbonden waardoor de ruimtes goed geventileerd konden worden. Ook werden de kisten omringd door zaagsel zodat eventuele lichaamssappen die uit het lichaam lekten werden opgevangen en geen problemen zouden opleveren.

Dag des oordeels
Maar waarom liet de Duitse adel zich mummificeren? Dat blijft onduidelijk. Natuurlijk zijn er wel vermoedens. Zo bevindt 99 procent van alle mummies zich in het protestantse deel van Duitsland. Het vermoeden bestaat dan ook dat het mummificeren een trend was die werd ingegeven door het handelen van Maarten Luther. Luther vertaalde de Bijbel in het hedendaags Duits, waardoor de teksten ook voor de adel begrijpelijk werden. Eén van de teksten die hij vertaalde komt uit Job en luidt: “Want ik weet: mijn Verlosser leeft, en Hij zal de laatste over het stof opstaan; En als zij na mijn huid dit doorknaagd zullen hebben, zal ik uit mijn vlees God aanschouwen”. Wellicht lieten de edelen zich mummificeren, omdat ze bang waren dat ze anders op de dag des oordeels niet zouden kunnen opstaan en niet naar de hemel zouden gaan. “Het is aannemelijk dat mensen simpelweg geen risico wilden nemen en hun lichaam wilden bewaren voor de dag des oordeels,” vertelt expert Reiner Sörries.

Zombies
Ook bijgeloof heeft waarschijnlijk een rol gespeeld. Zo waren de meeste kisten verzegeld. Dat komt voort uit angst. Nabestaanden waren bang dat de overledene als zombie zou opstaan en hun leven zuur zou maken.

De archeologen geven het nog niet op en gaan door met hun onderzoek. De goedbewaarde lichamen herbergen nog een hoop geheimen die door middel van nader onderzoek wellicht kunnen worden achterhaald. Zo zijn in een tombe in de buurt van Hannover vier dochters uit één familie gevonden. Ze stierven in vier opeenvolgende jaren. En dat is opvallend. Was het een virus? Of moord? Dankzij de inspanningen die honderden jaren geleden tijdens het mummificeren gedaan werden, kan de waarheid nu eindelijk boven tafel komen.

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd