Er is een landingsplek geselecteerd voor de rover die al in 2021 voet op Mars moet zetten.
Na jarenlang beraad en onderzoek is de ExoMars Landing Site Selection Working Group er dan eindelijk uit. Als het aan de werkgroep ligt, gaat de ExoMars-rover landen in een gebied dat Oxia Planum wordt genoemd. De Europese en Russische ruimtevaartorganisaties – die de ExoMars-missie samen ondernemen – zullen zich nu over die aanbeveling buigen en deze naar verwachting halverwege volgend jaar officieel omarmen.
De voordelen van Oxia Planum
Zoals gezegd is de werkgroep bij het kiezen van deze landingsplek niet over één nacht ijs gegaan. Lang werd er getwijfeld tussen twee geschikte landingsplekken: Oxia Planum en Mawrth Vallis. “Hoewel beide gebieden ons de mogelijkheid bieden om omgevingen te verkennen die vroeger rijk waren aan water en die door micro-organismen gekoloniseerd kunnen zijn, ontving Oxia Planum de meeste stemmen,” aldus onderzoeker Jorge Vago. “Mawrth Vallis is wetenschappelijk gezien een uniek gebied, maar Oxia Planum is net wat veiliger met het oog op de afdaling en landing.” Bovendien is het gebied wat gemakkelijker begaanbaar, waardoor de rover relatief gemakkelijk van de ene naar de andere interessante plek kan rijden.
Over Oxia Planum
Oxia Planum bevindt zich nabij de evenaar van Mars en is een wat lager gelegen gebied. Observaties vanuit de ruimte onthullen dat Oxia Planum rijk is aan klei-achtige mineralen die ongeveer vier miljard jaar geleden zijn gevormd. Aangezien deze mineralen alleen in combinatie met water kunnen zijn ontstaan, gaan onderzoekers ervan uit dat Oxia Planum ooit behoorlijk wat water bevatte. Dat idee wordt onderschreven voor de aanwezigheid van kanalen die hoogstwaarschijnlijk door water zijn uitgeslepen en uitkomen in Oxia Planum. Met het water brachten zij ook sedimenten naar het laag gelegen gebied. Die sedimenten zijn laagsgewijs afgezet. Door verschillende van die laagjes te bestuderen, kan de ExoMars-rover meer vertellen over het verloop van deze ‘vochtige’ perioden in de geschiedenis van Mars. Die vochtige perioden werden gevolgd door perioden die gekenmerkt werden door vulkanische activiteit en waarbij de klei-rijke sedimenten bedekt werden met magma. Een deel van de lava is mogelijk pas recent geërodeerd, wat betekent dat de onderliggende sedimenten nog maar net bloot zijn komen te liggen en lang tegen straling afkomstig uit de ruimte beschermd zijn. Juist op die plekken kan de ExoMars-rover wellicht nog sporen van leven vinden.
Lancering
De ExoMars-rover wordt in de zomer van 2020 gelanceerd en moet dan in het voorjaar van 2021 op Mars arriveren. De rover is uitgerust met verschillende instrumenten, zoals een camera en een boor waarmee deze tot wel twee meter diep kan boren. Het is de bedoeling dat de rover actief op zoek gaat naar sporen van leven op Mars. De instrumenten aan boord van de rover stellen deze in principe in staat om zowel hedendaags leven als leven dat lang geleden op de rode planeet voortkwam, op te sporen.
In voorbereiding op de komst van de ExoMars-rover hebben ESA en Roscosmos eerder al een orbiter en lander naar Mars gestuurd. De orbiter heeft zich met succes in een baan rond de rode planeet genesteld en zal straks communicatie tussen de ExoMars-rover en de aarde mogelijk maken. De lander was een zogenoemde demonstratiemissie: bedoeld om aan te tonen dat de ruimtevaartorganisaties in staat zijn om een object heelhuids op Mars te krijgen. Die missie ging echter fout; de lander crashte op Mars. Het maakt de landing van de dure ExoMars-rover vanzelfsprekend een stuk spannender. Maar ESA en Roscosmos hebben er alle vertrouwen in dat de landing van de rover volgens het boekje gaat verlopen.
