Hoe gaan we opnieuw tot leven gewekte mammoeten noemen?

Gewoon ‘mammoet’? Dat is geen optie, aldus Duitse onderzoekers.

Gentechnieken nemen een vlucht. Er is steeds meer mogelijk. En dus lijkt het een kwestie van tijd voor onderzoekers er ook in slagen om uitgestorven soorten – met behulp van bewaard gebleven (gefragmenteerd) DNA – weer tot leven te wekken. Dat kan op verschillende manieren gebeuren. Zo kan men een uitgestorven soort klonen (door een celkern die het genetische materiaal van de uitgestorven soort bevat in de eicel van een verwante, nog niet uitgestorven soort te stoppen). Of door selectief te gaan fokken met een verwante, nog niet uitgestorven soort, zodat deze generatie na generatie steeds meer eigenschappen van de uitgestorven soort verkrijgt. Of door gefragmenteerd DNA van een uitgestorven soort aan te vullen met DNA van een nauw verwant nog wel in leven zijnd dier.

Een tot leven gewekte mammoet = geen mammoet
Het is allemaal nog toekomstmuziek: tot op heden lijkt de wetenschap nog niet zo ver te zijn dat deze in staat is om bijvoorbeeld de mammoet of oeros terug te brengen. Maar zoals gezegd: nu gentechnieken een vlucht nemen, lijkt het een kwestie van tijd voor iemand erin slaagt om een uitgestorven soort tot leven te wekken. En hoe gaan we die uit de extinctie teruggeroepen dieren dan noemen? Het lijkt misschien een heel vreemde vraag, want een mammoet is toch een mammoet, ook als deze na jaren van extinctie weer het levenslicht ziet? Nee, zo stellen onderzoekers in het blad Science. In veel gevallen zal het een kruising zijn tussen twee soorten (bijvoorbeeld als gefragmenteerd DNA van de uitgestorven soort wordt aangevuld met DNA van een verwante, nog in leven zijnde soort) of een benadering van de uitgestorven soort (bijvoorbeeld als er selectief gefokt wordt).

Verschillen
En er zijn niet alleen genetische verschillen tussen de oorspronkelijke en de tot leven gewekte uitgestorven soort. Er zullen nog meer verschillen zijn. Bijvoorbeeld doordat een dier opgroeit in een andere omgeving (en de genexpressie anders is), omringd wordt door andere dieren (en het aangeleerde gedrag anders is) en doordat er andere bacteriën in en op het dier leven. Samenvattend is een tot leven gewekte mammoet of oeros dus een ander dier dan de mammoeten of oerossen die lang geleden leefden en dus moeten we ze ook een andere naam geven, vinden de onderzoekers.

Een uitgestorven soort tot leven wekken: moeten we dat eigenlijk wel willen? Frans Stafleu, medewerker bij het Ethiek-Instituut in Utrecht is er duidelijk over: “Deze diersoort is ooit uitgestorven, om wat voor reden dan ook, en daar moeten wij het bij laten.” Lees het interview met Stafleu hier.

Recrearis
Maar hoe moeten we ze dan noemen? De onderzoekers stellen voor om iets toe te voegen aan de naam van de uitgestorven soort. Laten we als voorbeeld de wolharige mammoet nemen. Deze draagt nu de naam: Mammuthus primigenius. Maar stel dat we erin slagen om de soort weer tot leven te wekken, dan zouden we deze Mammuthus recr primigenius moeten nemen. Recr staat voor recrearis, Latijn voor ‘opnieuw tot leven gewekt’.

Onderscheid
Dankzij die toevoeging kunnen we een tot leven gewekte mammoet duidelijk onderscheiden van de exemplaren die duizenden jaren geleden op aarde rondliepen. En dat is belangrijk, vinden de onderzoekers. Want om te voorkomen dat een gekloonde mammoet opnieuw uitsterft, zullen beschermende maatregelen getroffen moeten worden. En het vastleggen en naleven van die maatregelen vereist dat er zo specifiek mogelijk naar een soort verwezen wordt.

Met het opiniestuk is het laatste woord zeker nog niet over deze kwestie gezegd. Want stel dat andere onderzoekers ook wel wat zien in ‘recr’, dan is de vraag natuurlijk nog wanneer een dier die toevoeging verdient. Want je kunt een postduif wel drie genen van een trekduif meegeven, maar is het dan al een Ectopistes recr migratorius? Ook is het de vraag of andere onderzoekers de toevoeging ‘recr’ voldoende vinden. Zo gaan er ook stemmen op om een gekloonde mammoet een compleet andere naam te geven, simpelweg omdat het zeer waarschijnlijk een compleet ander dier zal zijn.

Bronmateriaal

"De-extinction, nomenclature, and the law" - Science
De afbeelding bovenaan dit artikel is gemaakt door Honymand (via Wikimedia Commons)

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd