Hoe het vaderschap ook muizen radicaal verandert

jonge muisjes

Het vaderschap verandert mannen. En dat geldt ook voor muizen, zo blijkt uit een nieuw onderzoek. Muizen die al een keer gepaard en met een zwanger vrouwtje samengeleefd hebben, reageren heel anders op de stofjes die jonge muisjes afgeven dan muizen die nog maagd zijn.

Muizen die nog maagd zijn, reageren agressief op jonge muizen. Maar muizen die al een keer gepaard en met zwangere vrouwtjes samengeleefd hebben, zijn juist heel zorgzaam voor jonge muisjes. Lang was onduidelijk hoe dat precies kwam: wat zorgde ervoor dat een agressieve muis veranderde in een zorgzame muis?

Experiment
Om dat te achterhalen, verzamelden de onderzoekers een aantal muizen. Sommige muizen waren nog maagd. Andere muizen hadden al eens gepaard en jongen gekregen. De onderzoekers bestudeerden de cellulaire activiteit in het brein van de muizen terwijl deze geconfronteerd werden met jonge muisjes.

WIST U DAT…

…menselijke hersencellen muizen slimmer maken?

Resultaat
De confrontatie met de jonge muisjes zorgde er bij de maagdelijke muizen veel sterker dan bij de vaders voor dat de zenuwcellen in het orgaan van Jacobson actief werden. Dit orgaan bevindt zich in de neus en detecteert feromonen: signaalmoleculen waarmee dieren communiceren. Ook werden bij de maagdelijke muizen delen van de hersenen die betrokken zijn bij het verwerken van emotionele informatie, actief. “De resultaten suggereren dat wanneer een mannelijke muis het vaderschap ervaart, specifieke fysiologische gebeurtenissen in het brein hem ervan overtuigen dat hij de jongen moet verzorgen,” vertelt onderzoeker Garet Lahvis. “Deze experimenten wijzen erop dat het mannelijke brein van een zoogdier niet enkel geprogrammeerd is voor competitief gedrag, maar flexibel is en geprogrammeerd kan worden om te zorgen.”

Nog een experiment
In een tweede experiment verwijderden de onderzoekers het orgaan van Jacobson bij muizen. De muizen die nog maagd waren, waren daarop niet langer agressief tegen jonge muizen, maar gingen voor ze zorgen. Het verwijderen van dit orgaan bij vaders had geen invloed op hun gedrag richting de jongen. “Onze studie is het eerste onderzoek dat suggereert dat de chemische signalen die door het orgaan van Jacobson ontvangen worden in het geval van maagdelijke muizen agressief gedrag jegens jongen oproept,” stelt onderzoeker Kashiko Tachikawa.

De onderzoekers hopen dat hun studie leidt tot een beter begrip van de veranderingen die in het brein van sommige zoogdieren plaatsvindt wanneer ze vader of moeder worden.

Bronmateriaal

"Sexually naïve male mice, fathers respond differently to pups" - Society for Neuroscience (via Eurekalert.org).
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door John Bessa (via Wikimedia Commons).

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd