Hoe wij Nederlanders in 200 jaar tijd 20 centimeter langer werden

langer

Wij Nederlanders zijn momenteel de langsten op aarde. Maar 200 jaar geleden behoorden we nog tot de kleinsten: in twee eeuwen tijd groeiden we 20 centimeter! En wetenschappers denken die groei nu te kunnen verklaren.

Uit gegevens van het leger blijkt dat de gemiddelde Nederlandse man halverwege de achttiende eeuw zo’n 1.65 meter lang was. Daarmee was de gemiddelde Nederlandse man aanzienlijk kleiner dan andere Europeanen. Maar de laatste 150 jaar is er een hoop veranderd. De gemiddelde Nederlandse man is nu zo’n 20 centimeter langer. Ter vergelijking: ook de gemiddelde Amerikaan is de afgelopen 150 jaar gegroeid, maar we hebben het dan over een groei van slechts zes centimeter.

“Ter vergelijking: ook de gemiddelde Amerikaan is de afgelopen 150 jaar gegroeid, maar we hebben het dan over een groei van slechts zes centimeter.”

Natuurlijke selectie
De snelheid waarmee de gemiddelde Nederlandse man in krap twee eeuwen tijd is gegroeid, is ongelofelijk groot. Hoe is die groeispurt te verklaren? Wetenschappers dachten lang dat omgevingsfactoren de drijvende factor achter onze onwaarschijnlijk snelle groei waren. Je moet daarbij denken aan voeding (met name het feit dat Nederlanders veel zuivelproducten nuttigen), maar ook goede gezondheidszorg waar eigenlijk iedereen een beroep op kan doen. Maar in het blad Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences schrijven onderzoekers nu dat die omgevingsfactoren de groei die wij Nederlanders door hebben gemaakt wellicht niet helemaal verklaren kunnen. Volgens de onderzoekers speelt ook natuurlijke selectie een rol.

LifeLines
Ze trekken die conclusie op basis van gegevens afkomstig uit LifeLines. Dit is een groot onderzoek onder 167.729 Nederlanders. Tijdens dit onderzoek werden tal van factoren in drie generaties bestudeerd. Er werd gekeken naar de sociaal-economische omstandigheden van de deelnemers, maar ook naar de fysieke en psychische gesteldheid. De onderzoekers analyseerden de gegevens die uit dit onderzoek waren komen rollen en wilden met name achterhalen of natuurlijke selectie invloed uitoefent op de lengte van mannen en vrouwen.

meten1

Lange mannen
Uit het onderzoek blijkt dat mannen die langer waren dan gemiddeld doorgaans meer kinderen kregen. Verder bleken kortere mannen doorgaans minder kinderen te hebben, mede doordat de kans dat ze een partner hadden kleiner was. Het feit dat langere mannen ook vaker dan kortere mannen een tweede kind kregen, wijst erop dat de burgerlijke staat van de mannen niet de enige oorzaak was van het feit dat langere mannen meer nageslacht op de wereld zetten. Wat verder opviel, was dat langere mannen doorgaans op latere leeftijd dan kortere mannen hun eerste kind kregen. “De onderzochte mannen die langer waren dan gemiddeld kregen meer kinderen, deels doordat de kans dat ze een relatie hadden, groter was en ook omdat ze in staat waren om eenmaal in een relatie meer kinderen te produceren dan kortere mannen, ook al begonnen de langere mannen op latere leeftijd aan kinderen,” zo schrijven de onderzoekers.

Vrouwen
Verder blijkt uit het onderzoek dat vrouwen van gemiddelde lengte doorgaans de meeste kinderen kregen. En dat vrouwen van een gemiddelde lengte een grotere kans hadden om een partner te hebben dan vrouwen die korter of langer waren dan gemiddeld. Dat laatste kan waarschijnlijk deels verklaren waarom vrouwen van gemiddelde lengte doorgaans meer kinderen kregen: ze hadden vaker een partner. “In een bestaande relatie bleken langere vrouwen juist weer een groter reproductief succes te ervaren, ondanks het feit dat er meer tijd verstreek tussen het moment waarop ze een relatie kregen en het moment waarop ze kinderen kregen en de vrouwen op latere leeftijd aan kinderen begonnen. Langere vrouwen bleken ook op latere leeftijd seksueel volwassen te zijn, wat mogelijk heeft bijgedragen aan het feit dat ze pas op latere leeftijd hun eerste kind kregen.”

“Onze resultaten suggereren dat vrouwen met een gemiddelde lengte vruchtbaarder zijn dan kortere en langere vrouwen en dat langere mannen vruchtbaarder zijn dan kortere mannen”

Wat wijzen al die gegevens nu precies uit? “Onze resultaten suggereren dat vrouwen met een gemiddelde lengte vruchtbaarder zijn dan kortere en langere vrouwen en dat langere mannen vruchtbaarder zijn dan kortere mannen. Het lijkt daarom plausibel om te suggereren dat natuurlijke selectie effect heeft gehad op de Nederlandse bevolking en eraan heeft bijgedragen dat de Nederlander in lengte toenam.” De onderzoekers benadrukken dat ze geen direct bewijs hebben gevonden voor hun vermoeden dat natuurlijke selectie de Nederlander mede zo groot heeft gemaakt. Ook stellen ze dat het mogelijke verband tussen lengte en reproductief succes een heel complex verhaal is. Er zijn namelijk heel veel factoren die een rol spelen als het gaat om de vraag hoeveel kinderen mensen op de wereld zetten. “Ondanks die complexiteit suggereert ons onderzoek dat het mogelijk is dat natuurlijke selectie invloed uitoefent op de lengte van de Nederlanders en natuurlijke selectie deels kan verklaren waarom de Nederlanders nog steeds langer worden.”

Bronmateriaal

"Does natural selection favour taller stature among the tallest people on earth?" - Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door Coanri/Rita (cc via Flickr.com).

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd