Honderden apotropaeïsche tekens ontdekt in Groot-Brittannië

De tekens bevinden zich in een grot in Nottinghamshire en moesten duistere geesten en heksen op afstand houden.

De grotten in het grensgebied van Nottinghamshire en Derbyshire zijn al jaren open voor bezoekers. Zij komen er voornamelijk om de enige uit de IJstijd stammende rotskunst in Groot-Brittannië te bewonderen. Maar het grottensysteem heeft nog veel meer te vertellen, zo blijkt nu. Op de muren en het plafond zijn namelijk honderden zogenoemde apotropaeïsche tekens aangetroffen. De mensen die de tekens achterlieten, hoopten zo al het kwade – duistere geesten, heksen, ongeluk – op afstand te houden.

De tekens zijn er in allerlei varianten. Zo zijn er bijvoorbeeld veel gekruiste V’s in de grot te vinden. Ze doen een beroep op Maria, Maagd der Maagden, voor bescherming. Dergelijke tekens werden vanaf de Middeleeuwen tot het begin van de negentiende eeuw gebruikt om het kwaad af te wenden.

Kerken
Dergelijke beschermende tekens worden relatief vaak aangetroffen in oude kerken en huizen. De ontwerpen verschillen sterk. Naast de gekruiste V’s, werden ook wel diagonale lijnen, doolhoven en vierkantjes getekend, bedoeld om het kwaad ‘te vangen’. Soms werden de tekens aangebracht in reactie op ziekte, sterfte of een slechte oogst.

Bijzonder
Dat de tekens nu ook opduiken in een grot die de enige IJstijd-rotskunst in heel Groot-Brittannië herbergt, is bijzonder, aldus Paul Baker, directeur van het grottensysteem. “Het is vreemd om te bedenken dat 11.000 jaar nadat onze IJstijd-voorouders hun kunst op deze muren achterlieten, de angst voor het onbekende, lokale bijgelovigen ertoe leidde om naar deze rotsen terug te keren en hun sporen achter te laten.”

Ook de omvang van de vondst is bijzonder. Volgens onderzoekers kan het wel eens gaan om de grootste verzameling apotropaeïsche tekens die tot op heden in Groot-Brittannië is ontdekt.

Bronmateriaal

"Witches’ Marks Discovery ‘Largest in Britain’" - Historic England
Afbeelding bovenaan dit artikel: © Creswell Heritage

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd