Hubble fotografeert kosmische spin en sterrenstelsel met dubbele kern

tarantula

Verzoeknummers zijn er niet alleen op de radio, maar ook in de ruimte. Hubble fotografeerde onlangs twee publiekslievelingen: de Tarantulanevel en Messierobject 83. Alleen de Tarantulanevel is al vier keer eerder gefotografeerd: in 2004, 2010, 2011 en 2012. Toch ziet de Tarantulanevel er op de nieuwe Hubble-foto nóg dramatischer uit.

tarantula-grootDe foto is gemaakt in infrarood licht, waardoor er veel meer details zichtbaar zijn in dit stervormingsgebied in de Grote Magelhaense Wolk dan in ‘normaal’ licht. Logisch, want een stervormingsgebied is een turbulente omgeving met veel straling. Veel van deze infrarode straling is voor het oog niet waarneembaar.

Links van het centrum van de foto is R136 zichtbaar, een zogenoemd ‘supersterrencluster’. Dit is de voorloper van een bolvormige sterrenhoop. Het supersterrencluster slaagt er in zijn eentje in om waterstof in een enorm groot gebied te laten gloeien. Hierdoor is de Tarantula-nevel goed zichtbaar vanaf de Melkweg.

m83

Op de tweede foto zien we Messierobject 83: het Zuidelijke Windmolenstelsel. Dit balkspiraalstelsel bevindt zich slechts 15 miljoen lichtjaar van de aarde en is daarom één van de meest nabije grote sterrenstelsels. M83 heeft een dubbele kern. Dat betekent niet dat het sterrenstelsel twee supermassieve zwarte gaten heeft, maar wel dat er een ring van sterren rondom het zwarte gat cirkelt. Hierdoor lijkt het alsof er twee kernen zijn.

De afgelopen eeuw hebben er zes supernova-explosies plaatsgevonden in M83 (SN 1923A, SN 1945B, SN 1950B, SN 1957D, SN 1968L en SN 1983N). Dit aantal is opmerkelijk hoog voor een sterrenstelsel. Daarnaast vonden astronomen tot nu toe bijna 300 supernovarestanten in dit sterrenstelsel. Ook zijn er al duizenden sterrenclusters geïdentificeerd. Veel van deze clusters zijn niet ouder dan vijf miljoen jaar, wat – op kosmologische schaal – zeer jong is. Dit verklaart het hoge aantal supernova-explosies. In jonge sterrenclusters groeien vaak grote, gulzige sterren, die kort leven en dus snel exploderen. Dit in tegenstelling tot rode dwergen en zonachtige sterren, die vele miljarden jaren meegaan.

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd