Met ijs bedekte vulkaan barstte miljarden jaren geleden uit op Mars

Dat hebben astronomen ontdekt. Het bewijst dat de aanwezigheid van ijs op het Martiaanse oppervlak ooit vrij gewoon was.

Onderzoekers trekken die conclusies op basis van observaties van NASA’s Mars Reconnaissance Orbiter. De beelden laten een zuidelijk gebied zien dat aangeduid wordt als Sisyphi Montes. In dit gebied bevinden zich bergen met afgevlakte toppen. De bergen doen qua vorm denken aan vulkanen op aarde die onder een flinke laag ijs zijn uitgebarsten. Maar is datzelfde ook werkelijk op Mars gebeurd?

Mineralen
Ja, zo stellen onderzoekers nu. Ze bestudeerden de samenstelling van de toppen van de Martiaanse bergen en troffen er mineralen aan die we op aarde aantreffen bij subglaciale vulkanen. “Gesteenten vertellen verhalen,” legt onderzoeker Sheridan Ackiss uit. “Door gesteenten te bestuderen, kunnen we achterhalen hoe een vulkano tot stand is gekomen of hoe deze door de tijd heen is veranderd.”

Er zijn op de toppen van de bergen mineralen ontdekt die we op aarde associëren met subglaciale vulkaanuitbarstingen. Afbeelding: NASA / JPL-Caltech / JHUAPL / ASU.
Er zijn op de toppen van de bergen mineralen ontdekt die we op aarde associëren met subglaciale vulkaanuitbarstingen. Afbeelding: NASA / JPL-Caltech / JHUAPL / ASU.

Net als Eyjafjallajökull
Wanneer een vulkaan op aarde onder een dikke laag ijs uitbarst, wordt stoom gegenereerd. En dat leidt tot explosies die dwars door het ijs blazen en as hoog de lucht in slingeren. We zagen het in 2010 bijvoorbeeld gebeuren toen op IJsland de Eyjafjallajökull-vulkaan uitbarstte. Bij zo’n subglaciale vulkaanuitbarsting ontstaan specifieke mineralen zoals zeolieten en sulfaten. En die zijn nu ook aangetroffen op de bergen-zonder-spitse-top op Mars.

Het wijst erop dat deze vulkanen miljarden jaren geleden uitbarstten terwijl ze met ijs bedekt waren. Een opvallende bevinding. Want deze vulkanen bevinden zich op grote afstand van de ijskappen die we op de zuidpool van Mars vinden. Deze ijskappen hebben momenteel een diameter van zo’n 350 kilometer. De dichtstbijzijnde vulkaan die ooit met ijs bedekt was, bevindt zich op zo’n 1600 kilometer afstand van deze ijskappen. Het suggereert dat het oude Mars veel omvangrijkere ijskappen had.

Was het oppervlak van Mars in het verleden voor een veel groter deel met ijs bedekt? Het lijkt er wel op! Afbeelding: NASA.
Was het oppervlak van Mars in het verleden voor een veel groter deel met ijs bedekt? Het lijkt er wel op! Afbeelding: NASA.

Bronmateriaal

"Found: Clues about Volcanoes Under Ice on Ancient Mars" - NASA
De afbeelding bovenaan dit artikel is gemaakt door NASA / JPL-Caltech.

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd