IJzer en titanium ontdekt in de atmosfeer van gloeiendhete planeet

De planeet is warmer dan de meeste sterren!

Onderzoekers deden deze ontdekking nadat ze de exoplaneet KELT-9b onder de loep namen terwijl hij voor zijn moederster langs bewoog. Kelt-9b is een ultra-hete Jupiter. Dit zijn planeten die buiten ons zonnestelsel vertoeven. Ze staan heel dicht bij hun moederster in de buurt, waardoor ze heel erg warm kunnen worden. Laatst ontdekten onderzoekers nog dat watermoleculen op deze ultra-hete Jupiters aan reïncarnatie doen. En nu heeft een internationaal team van onderzoekers dus weer iets nieuws ontdekt op zo’n hete planeet.

KELT-9
KELT-9 is een ster op ongeveer 650 lichtjaar afstand van de aarde in het sterrenbeeld Cygnus (de zwaan). De ster is meer dan 10.000 graden Celsius, en is daarmee bijna twee keer zo heet als onze zon. Om deze ster heen cirkelt de gigantische gasplaneet KELT-9b. De afstand tussen de planeet en Kelt-9 is bijna 30 keer kleiner dan de afstand tussen de aarde en de zon. De planeet draait in 36 uur rond zijn moederster en wordt verwarmd tot een temperatuur van meer dan 4000 graden Celsius. Hoewel dit nog niet zo heet is als de zon, is dit heter dan de meeste sterren.

Gefilterd licht
Het onderzoeksteam nam KELT-9b precies waar terwijl hij voor zijn moederster langs bewoog. Tijdens deze gebeurtenis filtert een klein gedeelte van het licht van de ster door de atmosfeer van de planeet. En een analyse van dit gefilterde licht kan de chemische samenstelling van de atmosfeer onthullen. Dit wordt gedaan met een spectrograaf, een instrument dat wit licht in zijn samenstellende kleuren verspreidt – ook wel een spectrum genoemd.

Artistieke impressie van een zonsondergang op KELT-9b. Afbeelding: Bajram, Denis

IJzer en titanium
En tijdens het onderzoek stuitten de onderzoekers op iets interessants. Zo ontdekten de astronomen een sterk signaal dat overeenkomt met ijzerdamp in het spectrum van de planeet. En na wat meer graafwerk vonden ze zelfs nog meer. Zo troffen ze ook een ander metaal aan in dampvorm: titanium. En zo worden er steeds meer atmosferische eigenschappen van ultra-hete Jupiters ontrafeld.

Wetenschappers denken dat veel exoplaneten die in net zulke hete omgevingen als KELT-9b voorkomen, volledig zijn verdampt. Of dit lot KELT-9b ook te wachten staat, is nog de vraag. Waarschijnlijk is deze namelijk groot genoeg om bestand te zijn tegen totale verdamping. Wel toont de studie de sterke impact van stellaire straling op de samenstelling van de atmosfeer aan. Zo bevestigen de waarnemingen dat de hoge temperaturen op KELT-9b de meeste moleculen uit elkaar rukken, waaronder die van ijzer en titanium. “Deze planeet is een unieke plek waar we goed kunnen onderzoeken hoe atmosferen kunnen evolueren onder intense stellaire straling,” concludeert hoofdauteur David Ehrenreich.

Bronmateriaal

Iron and titanium in the atmosphere of an exoplanet - University of Geneva

Afbeelding bovenaan dit artikel: Bajram, Denis

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd