Nieuw onderzoek suggereert dat ons immuunsysteem onder meer van invloed is op ons verlangen naar interactie met anderen.
Onlangs ontdekten onderzoekers nog niet eerder waargenomen vaten in het brein die het brein direct in contact brachten met het immuunsysteem. Een schokkende ontdekking. “Aangenomen werd dat het brein en het adaptieve immuunsysteem los van elkaar stonden,” vertelt onderzoeker Jonathan Kipnis.
Verder onderzoek
En nu hebben onderzoekers zich verder verdiept in de interactie tussen het brein en het immuunsysteem. De resultaten zijn ronduit verrassend. “Nu tonen we aan dat ze (het immuunsysteem en het brein, red.) niet alleen de interactie met elkaar aangaan, maar dat sommige van onze gedragskenmerken ontstaan zijn dankzij de reactie van ons immuunsysteem op ziekteverwekkers. Het is gek, maar misschien zijn we wel gewoon meercellige slagvelden voor twee oude krachten: ziekteverwekkers en het immuunsysteem. Een deel van onze persoonlijkheid wordt wellicht gedicteerd door ons immuunsysteem.”
Molecuul
Wat hebben de onderzoekers dan precies ontdekt? Ze ontdekten dat immuunmoleculen – gamma-interferonen – een belangrijke rol spelen tijdens sociaal gedrag. Wanneer verschillende organismen – zoals vliegen, muizen, ratten en zebravissen – sociaal gedrag vertonen, produceren ze deze immuunmoleculen. En dat is opvallend als je bedenkt dat deze normaal gesproken geproduceerd worden wanneer een organisme in aanraking komt met een bacterie, virus of parasiet.
Muizen
De onderzoekers keken wat er gebeurde, wanneer muizen het zonder dit immuunmolecuul moesten doen. Verschillende delen van het brein van de dieren werden daarop hyperactief, waardoor de muizen minder sociaal werden. Wanneer de muizen weer over het immuunmolecuul konden beschikken, werd de hersenactiviteit weer normaal en vertoonden ze ook weer gewoon sociaal gedrag. Het wijst er samenvattend op dat het immuunmolecuul een belangrijke rol speelt in ons functioneren op sociaal gebied.
Ziekteverwekkers en sociaal gedrag
Maar waarom? Waarom is een immuunmolecuul van invloed op ons sociale gedrag? De onderzoekers hebben daar wel ideeën over. “Het is heel belangrijk voor een organisme om sociaal te zijn,” vertelt onderzoeker Anthony J. Filiano. “Het is belangrijk voor het verzamelen van voedsel, de voortplanting, verzamelen en jagen. Dus onze hypothese luidt als volgt. Wanneer organismen samen komen, hebben ze een hogere kans om infecties te verspreiden. Het idee is dat gamma-interferonen – tijdens de evolutie – gebruikt zijn als een efficiëntere manier om sociaal gedrag een boost te geven en tegelijkertijd ook onze reactie op ziekteverwekkers te boosten.”
Het roept interessante vragen op. Zou een slecht functionerend immuunsysteem dan ten grondslag kunnen liggen aan de sociale problemen die mensen met autisme of schizofrenie ervaren? De onderzoekers benadrukken dat het niet aannemelijk is dat één molecuul verantwoordelijk is voor deze problemen en deze problemen ook op kan lossen. Maar de ontdekking dat ons immuunsysteem – en mogelijk dus ook bacteriën – van invloed zijn op onze sociale interacties kan wellicht wel helpen om bepaalde neurologische aandoeningen te bestrijden en meer inzicht geven in het gedrag van mensen. “Immuunmoleculen bepalen hoe het brein functioneert,” stelt Kipnis. “Dus wat is de totale impact die het immuunsysteem op onze hersenontwikkeling en -functie heeft? Ik denk dat de filosofische aspecten van dit onderzoek heel interessant zijn, maar het onderzoek heeft mogelijk ook heel belangrijke klinische implicaties.”
