In de strijd tegen klimaatverandering richten onderzoekers hun pijlen nu op methaan

Het doel is om nog dit decennium de methaanuitstoot met 45 procent te verminderen.

Wie aan broeikasgassen denkt, denkt waarschijnlijk meteen aan koolstofdioxide. Maar na CO2 is methaan het belangrijkste broeikasgas dat bijdraagt aan de opwarming van de aarde. Zo is methaan verantwoordelijk voor ongeveer dertig procent van de hedendaagse stijgende temperaturen. In de strijd tegen klimaatverandering richten onderzoekers hun pijlen nu dan ook op dit goedje. Want daar valt best wat te halen.

Methaan
Sinds de Industriële revolutie is er veel methaan in de atmosfeer gepompt. De atmosferische concentratie is sindsdien zelfs meer dan verdubbeld. En dat terwijl methaan een vervuilend broeikasgas is dat de gezondheid van mensen en ecosystemen aantast. Hoewel het gas in mindere mate op aarde aanwezig is dan CO2, is het wel veel krachtiger; als broeikasgas is het zelfs 28 keer zo sterk. Daarom hebben kleinere hoeveelheden al een groot effect op de atmosferische temperatuur. Het meeste methaan op aarde wordt geproduceerd door micro-organismen die organisch materiaal in methaan omzetten in zuurstofarme gebieden. Dit gebeurt bijvoorbeeld in drasland, in de magen van koeien of op rijstvelden. Ook wordt een aanzienlijk deel geproduceerd door menselijke activiteiten, waaronder landbouw (zoals rijstvelden en veeteelt), fossiele brandstoffen, stortplaatsen en verbranding van biomassa.

De uitstoot van methaan kan dus onderverdeeld worden in twee groepen. Een deel van het methaan in de atmosfeer wordt gegenereerd door de natuur: het komt bijvoorbeeld vrij tijdens de afbraak van organisch materiaal. Een ander deel van het atmosferische methaan wordt gegenereerd door de mens: het komt onder meer vrij tijdens het winnen en gebruik van fossiele brandstoffen en door de veeteelt. Onderzoekers ontdekten al eerder dat het door de mens uitgestoten deel hoger is dan verwacht; naar schatting brengen wij zo’n 25 tot 40 procent meer methaan in de lucht dan gedacht. Het betekent dat antropogene methaanemissies een groter deel uitmaken van het totaal.

In onze strijd tegen klimaatverandering kijken we momenteel voornamelijk naar het terugdringen van de hoeveelheid atmosferische CO2. En dat is ook niet zo verwonderlijk. Zo zijn de CO2-concentraties in onze atmosfeer torenhoog. Maar een nieuw onderzoek stelt dat als we de doelstellingen uit het Parijse klimaatakkoord willen halen, we ook zeker iets moeten doen aan de methaanuitstoot.

45 procent
Volgens de onderzoekers moet het doel zijn om nog dit decennium de methaanuitstoot met 45 procent te verminderen. Als dat lukt, zal dit zo’n 260.000 jonge levens besparen. Ook zullen er in dat geval 775.000 minder mensen met astma-gerelateerde klachten in het ziekenhuis belanden en voorkomt het zo’n 25 miljoen ton aan oogstverliezen.

Klimaatactie
Uit de resultaten blijkt dat het terugdringen van onze methaanuitstoot dus zeker zoden aan de dijk zet. “Het is belangrijk om ons dit decennium te concentreren op methaanmitigatie,” zegt onderzoeker Johan Kuylenstierna. “Dit zal vervolgens leiden tot verdere reducties tot 2050. Het is een goed teken dat nu steeds meer landen de essentie hiervan erkennen.”

Vluchtig
Volgens de onderzoeker is het beperken van de methaanuitstoot de belangrijkste ingreep om het tempo van de opwarming van de aarde op korte termijn te vertragen. “Dat komt omdat het een relatief vluchtig gas is,” verklaart Kuylenstierna. In tegenstelling tot CO2 dat honderden jaren in de atmosfeer blijft hangen, is de levensduur van methaan in de atmosfeer ongeveer tien jaar. Methaan breekt dus relatief snel af. En dat betekent dat een vermindering van de methaanuitstoot de opwarming van de aarde op korte termijn al kan verzachten.

Hoe we dat moeten doen? Volgens de onderzoekers is een snelle en significante reductie van het broeikasgas al mogelijk met behulp van bestaande technologieën én tegen zeer lage kosten. En dus is er volgens het team geen tijd te verliezen. “De voordelen voor de samenleving, de economie en milieu zijn talrijk en wegen ruimschoots op tegen de kosten,” zegt ook Inger Anderson, uitvoerend directeur van het Milieuprogramma van de Verenigde Naties. “We hebben internationale samenwerking nodig om de methaanuitstoot in dit decennium zo snel mogelijk terug te dringen.”

Wist je dat…

…onderzoekers al eerder de grootste bijdragers aan de torenhoge concentratie atmosferische methaan in kaart brachten? In de studie slaagde het team erin om de afkomst van wereldwijde methaanemissies te achterhalen. Benieuwd? Lees hier snel verder!

Bronmateriaal

"Urgent steps must be taken to reduce methane emissions, new report says" - University of York

Afbeelding bovenaan dit artikel: Steve Buissinne via Pixabay

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd