De lndiase ruimtevaartorganisatie raakte afgelopen zaterdag kort voor de lander voet op de maan zou gaan zetten, het contact kwijt.
In de nacht van vrijdag op zaterdag daalde de Indiase maanlander Vikram af naar het oppervlak. En alles ging van een leien dakje, tot de lander zo’n 2 kilometer van het maanoppervlak verwijderd was. Op dat moment raakte de Indiase ruimtevaartorganisatie ISRO het contact met de lander kwijt. Direct werd gevreesd dat deze op het maanoppervlak te pletter was geslagen en als verloren moest worden beschouwd. Maar nu gloort er hoop.
Gevonden!
Anonieme, aan ISRO gelieerde bronnen, laten nu aan de Times of India weten dat de orbiter waarmee Vikram naar de maan reisde er in geslaagd is om de lander te lokaliseren. En op de beelden die van Vikram zijn gemaakt – maar nog niet zijn vrijgegeven – zou te zien zijn dat deze heelhuids op het oppervlak van de maan staat en dus ondanks de ongetwijfeld ietwat hardhandige landing niet in stukken is gebroken.
Contact
Of de lander het ook nog doet, is in dit stadium onbekend. Het lijkt niet ondenkbaar dat de harde landing op de maan toch enige schade aan de lander en/of de instrumenten aan boord van de lander heeft toegebracht. Maar ISRO is optimistisch en probeert momenteel opnieuw contact te leggen met Vikram.
Chandrayaan 2
Vikram maakt deel uit van de zogenoemde Chandrayaan 2-missie, die eind juli gelanceerd werd. De missie bestaat uit de orbiter Chandrayaan 2, maanlander Vikram en maanrover Pragyan. De orbiter werd op 20 augustus door de zwaartekracht van de maan ingevangen en liet een week geleden Vikram – met aan boord ook rovertje Pragyan – los. De lander en rover zetten de afdaling naar het oppervlak van de maan afgelopen vrijdagavond (Nederlandse tijd) in en hadden eigenlijk zaterdag nabij de zuidpool van de maan moeten landen. Kort na de landing zou Pragyan zich losmaken van Vikram om de landingsplaats en directe omgeving te verkennen. Zover is het dus niet gekomen. Maar er is nog een sprankje hoop. Zowel de rover als lander zijn gebouwd om gedurende één maan-dag, oftewel veertien aardse dagen, actief te zijn. En dat geeft ISRO in theorie nog meer dan een week de tijd om met de lander in contact te komen.
Niet mislukt
Mocht het niet lukken om contact te leggen met Vikram dan wil dat zeker niet zeggen dat de Chandrayaan 2-missie mislukt is. De orbiter cirkelt nog steeds rond de maan en functioneert naar behoren, zo laat ISRO weten. Naar verwachting zal deze orbiter – die uitgerust is met acht wetenschappelijke instrumenten – meer inzicht geven in het ontstaan en de evolutie van de maan en tevens de mineralen en het water dat in de poolgebieden van de maan te vinden is, in kaart brengen. Daarnaast worden van de orbiter – die uitgerust is met een uitstekende camera – foto’s met een zeer hoge resolutie verwacht die van cruciaal belang kunnen zijn voor toekomstige maanmissies. En ook de missie van Vikram is – zelfs als het niet lukt om contact te leggen met de lander – niet tevergeefs geweest. ISRO benadrukt dat alle systemen en sensoren aan boord van de lander uitstekend functioneerden tot het moment waarop het contact verloren is gegaan. En in aanloop naar dat moment heeft ISRO al heel wat nieuwe technologieën kunnen testen en een schat aan informatie verzameld. “Voor elke fase van de missie hebben we succescriteria opgesteld en tot op heden zijn 90 tot 95 procent van de missiedoelstellingen gehaald,” aldus ISRO.
SpaceIL
Dat het landen op de maan lastig is, is geen geheim. Zo zag het Israëlische SpaceIL begin dit jaar zijn maanlander – met aan boord een maanrover – op het oppervlak van de maan uiteenspatten. Ondanks de uitdagingen die een bezoek aan onze natuurlijke satelliet met zich meebrengt, blijft de maan trekken. Zo hoopt India – in samenwerking met de Japanse ruimtevaartorganisatie – volgend decennium opnieuw een lander en rover naar de maan te sturen. En China wil dit jaar nog een sample return mission op poten zetten, waarbij een lander wat materiaal op de maan verzamelt dat vervolgens voor analyse weer teruggebracht wordt naar de aarde. En in navolging van SpaceIL zijn er verschillende private organisaties – zoals Moon Express en Blue Origin – die in de loop van het volgende decennium een lander en/of rover op de maan willen zetten. En ook Rusland heeft verschillende maanlanders en een maanorbiter op de tekentafel liggen.
Ondertussen werken andere landen aan missies die nog een stap verder gaan; zo wil NASA al in 2024 opnieuw mensen op de maan zetten. Ook liggen er serieuze plannen voor het bouwen van een heuse maanbasis die permanent of in ieder geval een groot deel van het jaar bewoond is.
