InSight-lander zet voet op Martiaanse bodem

De lander is zojuist op Mars geland.

En daarmee is om 20.54 uur Nederlandse tijd een einde gekomen aan een aantal spannende uren, waarvan met name de laatste minuten zenuwslopend zijn geweest. NASA duidde het laatste deel van InSights reis ook wel aan als ‘seven minutes of terror‘: om heelhuids op Mars te kunnen landen, moest InSight in iets minder dan zeven minuten de snelheid terugbrengen van 19.800 kilometer per uur naar zo’n 8 kilometer per uur. En dat gaat natuurlijk niet zachtzinnig: de lander scheurde door de dunne Martiaanse atmosfeer en werd daarbij aan zeer hoge temperaturen blootgesteld. Maar InSight liet zich niet kennen. Werkelijk alles ging volgens plan en de lander staat op Mars!

Foto
We hebben zelfs al een eerste foto binnen! InSight maakte deze direct na de landing. We zien hier een stukje van Mars dat voor de voeten van InSight ligt.

Afbeelding: NASA TV.

Zoals het er nu naar uitziet, is de landing volgens het boekje verlopen. InSight heeft reeds een teken van leven gegeven en lijkt in goede gezondheid. Over een paar uur wordt meer informatie verwacht over het verloop van de afdaling en landing en huidige staat van de lander, maar NASA is optimistisch.

De instrumenten installeren
Het duurt nog wel even voor NASA’s nieuwste speeltje daadwerkelijk aan de slag kan gaan en onderzoeksgegevens kan gaan verzamelen. NASA trekt zo’n twee tot drie maanden uit voor het installeren van de door InSight mee getorste instrumenten. Die instrumenten moeten niet alleen zorgvuldig worden neergezet, maar ook nog worden gekalibreerd. Maar begin 2019 kan InSight dan eindelijk beginnen met het echte werk: onderzoeken hoe Mars nu precies in elkaar steekt.

Deze artistieke impressie laat de InSight-lander in volle glorie zien. Te zien is dat deze is uitgerust met enorme zonnepanelen en diverse instrumenten op en onder het oppervlak van Mars benut. Afbeelding: NASA / JPL.

Wat gaat InSight precies doen?
De InSight-missie onderscheidt zich van eerdere missies naar het oppervlak van Mars, doordat deze zich focust op wat het binnenste van Mars ons te vertellen heeft. Zo zal de lander onder meer onderzoek gaan doen naar marsbevingen (zie kader). Ook gaat de lander de temperatuur op ongeveer vijf meter diepte meten. “Hoewel we veel weten over de oppervlaktetemperatuur van Mars, moeten we dieper graven om te achterhalen hoeveel restwarmte – uit de tijd dat de planeet ontstond – er nog in Mars opgesloten zit,” legt Jasmina Lazendic-Galloway, verbonden aan Monash University en niet betrokken bij de InSight-missie, uit.

Bevingen op Mars
Regelmatig vinden op aarde aardbevingen plaats. Ze ontstaan doordat de aardkorst is opgebouwd uit dynamische platen. Mars heeft geen platentektoniek en toch verwachten onderzoekers dat er op de rode planeet ook bevingen plaatsvinden. Ze ontstaan door meteorietinslagen, maar mogelijk ook door het krimpen van de Marskorst of het opzwellen van onderliggend zachter gesteente. “Zulke bevingen kunnen ons mogelijk heel veel vertellen over het binnenste van de planeet (…) maar tot op heden konden we ze niet detecteren,” aldus astronoom Fred Watson. InSight is echter uitgerust met een geavanceerde seismometer die straks direct op het oppervlak van de rode planeet wordt geplaatst.

Alle InSight-data moeten meer inzicht geven in hoe de planeet in elkaar steekt en hoe deze door de tijd heen geëvolueerd is. Grote vraag daarbij is natuurlijk waarom de rotsachtige rode planeet er vandaag de dag zo heel anders uitziet dan die andere rotsachtige planeet die we allemaal wel kennen: onze aarde. “Waarom is Mars geologisch gezien zo rustig, terwijl de aarde platentektoniek, actieve vulkanen en gewelddadige aardbevingen kent?” somt astronoom Michael Brown, niet betrokken bij de InSight-missie enkele prangende vragen omtrent Mars op. “Mogelijk heeft Mars zijn magnetisch veld verloren door geologische inactiviteit en dat kan weer geleid hebben tot het kwijtraken van het grootste deel van de Martiaanse atmosfeer en het water op de planeet.” Kortom: waar Marsrovers eerder hebben aangetoond dat Mars ooit leefbaar was, kan InSight mogelijk helpen onthullen waarom de droge en koude planeet er nu zo ongastvrij uitziet. “Al deze gegevens helpen ons beter begrijpen waardoor de leefbaarheid van rotsachtige planeten wordt beïnvloed en of Mars nog steeds actieve levensvormen kan herbergen,” aldus Lazendic-Galloway.

InSight zal naar verwachting dus met heel wat nieuwe inzichten omtrent Mars komen. Wij kunnen niet wachten!

Bronmateriaal

NASA

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd