Irak laat zich van een hele andere kant zien. Dit keer geen gevechten, maar prachtige gebouwen uit de oudheid. En het belooft alleen maar beter te worden: volgens archeologen liggen onder het stof nog genoeg prachtige restanten van de stad uit Abrahams tijd: Ur. Wordt dit het nieuwe bedevaartsoord voor geschiedenisliefhebbers?
Sinds 2005 werken kleine teams aan de opgravingen van Ur. Vanwege de oorlog hebben de archeologische vondsten weliswaar niet de prioriteit die deze zouden moeten hebben. “Zodra de grootschalige opgravingen herstarten zullen tonnen aan oudheden daglicht zien,” merkt Dhaif Moussin, belast met de bescherming van het archeologische gebied, enthousiast op. “Dit gebied zal misschien wel belangrijker worden dan Giza.”
Schatten
Het klinkt misschien allemaal wat ambitieus, maar dat is het wellicht niet. In 1900 ontdekte archeoloog Charles Leonard Woolley in hetzelfde gebied zestien tombes van de elite van Ur. In de tombes vond hij grote schatten zoals een gouden dolk, een gouden beeld van een ram in een struikgewas en een gouden hoofdtooi van een koningin. In vergelijking met de schatten van bijvoorbeeld Toetanchamon zijn deze vondsten in de ogen van veel archeologen opzienbarender. Simpelweg omdat ze zo’n 1000 jaar ouder zijn.
Ziggurat
De meest opvallende archeologische vondst totnogtoe is een prima bewaard gebleven platform met treden. Een ziggurat. Het platform komt uit 3000 voor Christus en maakte ooit deel uit van een tempel. Naar schatting is tot op heden slechts 20 procent van Ur blootgelegd. “Sommige archeologen schatten dat het nog meer dan dertig jaar duurt voordat we de hele stad hebben uitgegraven.” De stad ligt dichtbij de luchtbasis van de Verenigde Staten en net buiten de stad Nasiriyah.
Abraham
De stad Ur der Chaldeeën wordt al in de Bijbel genoemd en was één van de grootste steden van de Soemerische beschaving. De stad blijft belangrijk totdat Alexander de Grote deze een paar eeuwen voor Christus verovert. Ur zou onder koning Ur-Nammu het hoogtepunt hebben bereikt. De stad had bestrate wegen, scholen en een fantastische architectuur. Het koninkrijk van de Soemeriërs was goed georganiseerd met een heuse overheid en een serie wetten. Het Soemerische schrift is het oudste schrift dat we kennen. Archeologen hopen dan ook tijdens de opgravingen op teksten te stuiten die meer vertellen over de cultuur en godsdienst van de Soemeriërs.
Ongeëvenaard
Als uit archeologisch onderzoek blijkt dat dit ook daadwerkelijk de geboorteplaats van Abraham – een belangrijke geestelijke figuur in zowel het Jodendom, Christendom als de Islam – is dan is de stad en haar overblijfselen per definitie ongeëvenaard. Het is echter de vraag of het ooit zover komt. Op dit moment maakt oorlog en geweld aan alle ambitie een einde. De prioriteit van de overheid ligt niet bij archeologische opgravingen, maar bij het herbouwen van de hoofdstad, het herstellen van de elektriciteit en het rioleringssysteem. Bovendien moeten er scholen worden gebouwd en wegen worden aangelegd.
Naast Ur heeft de regio naar schatting nog zo’n 47 andere gebieden die van onschatbare archeologische waarde zijn. Of deze schatten ook ooit daadwerkelijk aan het licht komen, is twijfelachtig.
