Iriserende kleuren blijken toch dienst te doen als camouflage

Dat suggereren experimenten met hommels die nogal in de war raken van de felle kleuren.

Iriserende kleuren komen veelvuldig voor in het dierenrijk. Je vindt ze op de veren van de pauw, maar ook talloze insecten beschikken erover. Doorgaans wordt gesteld dat de felle, nogal in het oog springende kleuren voornamelijk een belangrijk middel zijn om partners het hof te maken. Maar een nieuw onderzoek bevestigt nu wat al langer vermoed wordt: de iriserende kleuren doen tevens dienst als camouflage.

Een hommel landt op een vorm met iriserende kleuren. Afbeelding: Karin Kjernsmo.
Hommels
Onderzoekers trekken die conclusie op basis van experimenten met hommels. De hommels kregen verschillende vormen te zien en sommige van die vormen gingen vergezeld door een beloning (suikerwater). Al snel leerden de hommels bij welke vormen een beloning hoorden. Die vormen bezochten ze vervolgens vaker. Maar wanneer de onderzoekers een vorm met een iriserende kleur lieten zien, raakten de hommels in de war; ze slaagden er minder goed in om de vormen die vergezeld gingen met een beloning te onderscheiden van de vormen die niets te bieden hadden. Blijkbaar kunnen de ogen van de hommel een vorm met iriserende kleuren minder goed identificeren.

Wespen en horzels
En dat geldt niet alleen voor hommels, zo stellen de onderzoekers. De ogen van de hommel zijn namelijk vergelijkbaar met die van talloze andere insecten, waaronder die van roofinsecten zoals wespen en horzels. Het is dan ook zeer waarschijnlijk dat ook deze insecten in de war raken als ze iriserende kleuren zien. En daarmee blijken de kleuren dus bescherming te bieden aan hun dragers. “Het is het eerste overtuigende bewijs dat dit type kleur op deze manier gebruikt kan worden,” aldus onderzoeker Karin Kjernsmo.

En ze sluit niet uit dat er naast insecten nog meer organismen zijn die door iriserende kleuren in de war raken. Dat zou kunnen helpen verklaren waarom deze kleuren zo vaak voorkomen in de natuur. “Als je een visueel ingesteld roofdier bent dat op zoek bent naar de specifieke vorm van een kever (of een andere prooi) dan maken iriserende kleuren het lastig om deze als eetbaar te identificeren. Wij onderzoeken dit effect momenteel door gebruik te maken van andere visueel ingestelde roofdieren, zoals vogels. Omdat vogels waarschijnlijk de belangrijkste roofdieren zijn als het gaat om iriserende insecten.”

Bronmateriaal

"Bumblebees confused by iridescent colours" - University of Bristol

Afbeelding bovenaan dit artikel: Chrumps (via Wikimedia Commons)

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd