Is kanker genetisch doorgegeven door onze voorouders?

dna-helix

Om kanker uit te roeien, is het goed om te kijken waar deze fout ooit is ontstaan. Dit beweert Paul Davies van de staatsuniversiteit van Arizona. Hij heeft een nieuwe theorie opgesteld, die deze maand te lezen is in Physics World.

Davies vermoedt dat kanker een terugkeer is naar een oude genetische subroutine. Mechanismen die ervoor zorgen dat cellen vermenigvuldigen of sterven lopen vast, waardoor cellen gedwongen worden om terug te keren naar hun oorspronkelijke staat.

“Om in computertermen te spreken: kanker is als Windows die opstart in de veilige modus na het optreden van een fout”, vertelt Davies. Het resultaat van de storing is vaak catastrofaal. Een wildgroei van cellen vormt een tumor, die uiteindelijk mobiel wordt en zich verspreidt naar andere delen van het lichaam.

Willekeurig of genetisch?
Veel wetenschappers denken dat kanker willekeurig ontstaat door een opeenstapeling van genetische mutaties. Davies vermoedt dat dit niet het geval is. Hij en zijn collega Charles Lineweaver van de Australische Nationale Universiteit geloven dat kanker wordt veroorzaakt door een reeks genen, die door onze vroege voorouders is doorgegeven aan ons. Waarschijnlijk worden deze genen tijdelijk geactiveerd wanneer organismen worden geboren. In de eerste weken van ons bestaan gaan stamcellen zich specialiseren en vormen ze cellen met elk een eigen functie.

Na de vroege ontwikkeling van het embryo schakelt het lichaam de genen uit. Maar toch kunnen de genen plotseling weer geactiveerd worden. Wat deze ‘trigger’ is, weten de onderzoekers niet. Misschien komt het wel door chemische stoffen, straling of een ontsteking.

Verspreiding
“In de vroege ontwikkeling van het embryo spelen oude genen een belangrijke rol”, vertelt Davies. Evolutie heeft weinig vat op deze genen. “De oude genen worden goed bewaard en zijn op grote schaal verspreid in veel diersoorten.” Dit verklaart waarom niet alleen mensen, maar ook veel dieren kanker kunnen krijgen. Met de naakte molrat als uitzondering.

Experimenteel bewijs
Verschillende onderzoeksteams hebben experimenteel bewijs gevonden dat er inderdaad gelijkenissen zijn tussen hoe genen zich gedragen in een tumor en in een embryo. “Net als de vergrijzing, kan kanker niet worden genezen, enkel worden beperkt”, zegt Davies. “Dit kunnen we alleen doen als we de ziekte beter begrijpen en dat is door te kijken naar de plaats van kanker in de evolutionaire geschiedenis.”

Bronmateriaal

"The Physics of Cancer" - Physics World

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd