Wil je ook graag het nieuwe jaar goed beginnen door gezonder te eten? Hou het volgende dan in je achterhoofd.
In onze huidige leefomgeving is er overal om ons heen makkelijk en goedkoop voedsel te verkrijgen. Ondanks dat we vaak wel de intentie hebben om voor gezond eten te kiezen – zeker aan het begin van het nieuwe jaar – kunnen we toch vaak de verleiding niet weerstaan. Hoe komt dat toch?
Stimuli
Uit een nieuw onderzoek blijkt dat wanneer er stimuli in de omgeving aanwezig zijn die mensen associëren met een bepaalde snack, mensen in dat geval kiezen voor dit bijbehorende voedselproduct. Zelfs wanneer zij weten dat het product ongezond is. “Zo gaat het eten van een cheeseburger vaak samen met het zien van een groot M-logo,” legt onderzoeker Aukje Verhoeven uit. “Hierdoor ontstaat er een sterke associatie tussen de stimulus (het logo) en de belonende ervaring van het eten van een cheeseburger. Enkel het zien van die M zorgt er vervolgens al voor dat we zin krijgen in een hamburger. Dit lokt zo het aangeleerde gedrag uit om naar het fastfood restaurant te rijden.” Op deze manier worden ongezonde keuzes via aangeleerde associaties relatief automatisch uitgelokt.
Gezondheidswaarschuwingen
Dit principe zorgt ervoor dat gezondheidswaarschuwingen die inspelen op bewuste keuzes weinig effect hebben. “Vaak zorgen gezondheidswaarschuwingen er wel voor dat mensen de intentie hebben om voor gezondere voedselproducten te kiezen, maar uiteindelijk kiezen veel mensen toch voor de ongezonde varianten,” zegt Verhoeven. Gezondheidswaarschuwingen voor een gezonde voedselkeuze blijken alleen effectief in een omgeving waar geen voedselcues aanwezig zijn. Wanneer er wel prikkels aanwezig zijn die mensen hebben geassocieerd met een bepaalde ongezonde snack, blijken ze tegen beter weten in toch hiervoor te kiezen, zelfs wanneer ze helemaal geen zin hebben in hebben in dat eten.
Gezonde keuzes
Hoe zorg je er dan voor dat mensen niet alleen een intentie hebben om gezondere producten te kopen, maar ook daadwerkelijk deze goede voornemens kunnen behalen? De onderzoekers hebben wel een paar ideeën. Zo adviseren ze om mensen, en specifiek kinderen, minder bloot te stellen aan prikkels die gerelateerd zijn aan ongezonde voeding. Dit kan bijvoorbeeld door reclames die ongezonde voeding aanprijzen, terug te dringen. De resultaten van het onderzoek kunnen daarnaast ook de andere kant op werken, waardoor de keuze voor gezonde producten verhoogd wordt. “Het is raadzaam om mensen meer in aanraking te laten komen met gezonde voedselproducten in relatie tot bepaalde omgevingcues, bijvoorbeeld door meer reclame voor gezonde producten te vertonen,” adviseert Verhoeven.
Ten slotte zouden leefomgevingen ook zo ingericht kunnen worden dat de gezonde keuze de makkelijkste is. Denk bijvoorbeeld aan kantines waarbij gezonde producten vooraan liggen, of de appelpartjes en gezonde tussendoortjes bij de kassa liggen in plaats van de chocoladerepen. “Op die manier geef je mensen een duwtje in de goede richting.”
