De neutronenster draagt de weinig inspirerende naam 1E161348-5055 en is hééél traag. En onderzoekers denken nu te weten hoe dat komt.
De neutronenster in kwestie doet er 6 uur en 40 minuten over om een rondje rond de eigen as te voltooien. En ja, dat is bijzonder traag voor een neutronenster. De meeste neutronensterren doen over datzelfde kunstje namelijk hooguit enkele seconden en soms is het zelfs een kwestie van milliseconden! En dus braken onderzoekers zich het hoofd over 1E161348: waarom is de neutronenster zo langzaam?
Nieuwe gegevens
Een internationaal onderzoeksteam heeft zich in die vraag vastgebeten. De onderzoekers zetten meer dan zeventien jaar aan gegevens op een rij. En op 22 juni 2016 vielen de puzzelstukjes op hun plaats. Toen werd een flits uit de richting van de neutronenster gedetecteerd. Direct richtten de onderzoekers de Swift-, Chandra- en NuSTAR-satelliet op de ster. Zowel Chandra als Swift hadden de ster al eerder bestudeerd en met de nieuwe gegevens kwamen de astronomen een heel stuk verder.
Een magnetar
Zo kunnen de onderzoekers nu met zekerheid stellen dat 1E161348 een magnetar is: een magnetische neutronenster. Magnetars draaien weliswaar langzamer dan neutronensterren, maar doorgaans toch niet zo langzaam als 1E161348. Alle magnetars die ons bekend zijn draaien – met uitzondering van 1E161348 natuurlijk – in minder dan 12 seconden om hun as. Dus ook onder de magnetars is 1E161348 een vreemde eend in de bijt.
Afgeremd
Op basis van de verzamelde gegevens denken onderzoekers nu echter de langzame draaiing van 1E161348 te kunnen verklaren. Het is het resultaat van een serie van gebeurtenissen. Eerst explodeerde een grote ster, waarna een magnetar achterbleef en een grote hoeveelheid materiaal de ruimte in werd geslingerd. Dat materiaal viel terug richting de magnetar. Het materiaal viel niet op het oppervlak, maar verzamelde zich op het magnetisch veld rond de magnetar. En daardoor werd de magnetar afgeremd.
Daarmee worden de vele andere theorieën die astronomen over 1E161348 hadden van tafel geveegd. Die theorieën stelden bijvoorbeeld dat de neutronenster het einde van zijn leven naderde. Of omringd werd door een beschermde ring van materiaal. Beide theorieën zijn onaannemelijk als we kijken naar de uitbarstingen van de ster. Die horen niet bij een ster die het einde van zijn leven nadert en zouden een ring rond de ster allang vernietigd hebben.
