Finnen die voor hun 22e vader werden, hadden 26 procent meer kans om op middelbare leeftijd te overlijden dan Finnen die op hun 25e of 26e vader werden.
Onderzoekers bestudeerden meer dan 30.500 mannen die tussen 1940 en 1950 geboren werden. De mannen werden vanaf hun 45e verjaardag tot hun dood of 54e verjaardag gevolgd. Zo’n 15 procent van de mannen kreeg op 22-jarige leeftijd het eerste kind. 29 procent werd tussen het 22e en 24e levensjaar vader. 18 procent werd vader op 25- of 26-jarige leeftijd. 19 procent werd vader tussen de 27 en 29 jaar en nog eens 19 procent werd vader tussen zijn 30e en 44e verjaardag.
Overlijden
Gedurende de tien jaren waarin de onderzoekers de vaders volgden, overleed 1 op de 20 mannen. De belangrijkste doodsoorzaken waren ischemische hartklachten (onvoldoende bloedtoevoer naar de hartspier door bijvoorbeeld adervernauwing) en aandoeningen gerelateerd aan overmatig alcoholgebruik. Mannen die op hun 22e verjaardag al vader waren, bleken een 26 procent grotere kans te hebben om op middelbare leeftijd te overlijden dan mannen die 25 of 26 jaar oud waren toen ze hun eerste kind kregen. Mannen die tussen hun 30e en 44e verjaardag vader werden, hadden een 25 procent kleinere kans om op middelbare leeftijd te overlijden dan mannen die op hun 25e of 26e vader werden.
Hoe is dat te verklaren?
Om daar een antwoord op te vinden, keken onderzoekers naar de gegevens van mannen die broers van elkaar waren. Een man die op zijn 22e al vader was, bleek een 73 procent grotere kans te hebben om op jonge leeftijd te overlijden dan zijn broer die op 25- of 26-jarige leeftijd een kind kreeg. De resultaten suggereren dat de hogere sterftekans van jonge vaders niet voortkomt uit opvoeding en jeugdervaringen (die zijn voor beide broers doorgaans hetzelfde). Ook opleiding, woonplaats (factoren die van invloed zijn op het moment waarop mensen aan kinderen beginnen), burgerlijke staat en het totale aantal kinderen (factoren die van invloed zijn op de algehele gezondheid) bleek geen invloed te hebben op de resultaten.
Causaal?
“De resultaten van onze studie suggereren dat de associatie tussen jong vaderschap en overlijden op middelbare leeftijd waarschijnlijk causaal is,” zo stellen de onderzoekers. “De associatie kan niet verklaard worden door kenmerken uit de jeugd (die broers delen) of door bepaalde kenmerken die geassocieerd worden met gezinsplanning en sterfte.”
Maar hoe steekt dat vermoedelijk causale verband dan precies in elkaar? Daar kunnen de onderzoekers alleen maar naar raden. Zo stellen ze dat jonge vaders vele rollen op zich moeten nemen: ze zijn partner, vader en kostwinner en dat brengt mogelijk veel stress met zich mee en zorgt ervoor dat de jonge vader weinig tijd en geld heeft om in zijn eigen welzijn te investeren.
