Niemand had kunnen voorspellen dat acteur Robin Williams zelfmoord zou plegen. Of misschien toch wel? Verschillende wetenschappers werken aan een DNA-test die de kans op zelfdoding kan voorspellen.
De kans dat iemand zijn of haar eigen leven neemt is erfelijk, zo blijkt uit wetenschappelijk onderzoek. Verschillende wetenschappelijke teams zijn het genoom van de mens aan het bestuderen in de hoop de biologische oorzaken van zelfdoding te vinden.
SKA2-blokkade
Genetici van de Johns Hopkins universiteit werken aan een eigen zelfmoordtest, die met 80% zekerheid kan voorspellen of iemand een zelfmoordpoging gaat ondernemen. Dit gebeurt op basis van alteraties in één gen: SKA2. SKA2 wordt vaak geblokkeerd in de hersenen van mensen met zelfmoordgedachten.
79 genetische markers
Een ander bedrijf – Sundance Diagnostics – wil vanaf volgende maand beginnen met het verspreiden van testen die de kans op zelfdoding voorspelt. Deze testen mogen in eerste instantie alleen gebruikt worden door patiënten die antidepressiva’s slikken, zoals Prozac en Zoloft. De test van Sundance Diagnostics is gebaseerd op een onderzoek van het Max Planck Instituut in 2012. De Duitse wetenschappers scanden de genen van 898 mensen met een vorm van depressie. Zij vonden 79 genetische markers die met 91% zekerheid kunnen zeggen of iemand aan zelfdoding denkt.
Er is ook kritiek op de test van de Amerikaanse start-up. Er zijn tientallen genen die de kans op zelfdoding beïnvloeden, maar er is niet één gen dat ervoor zorgt dat iemand gegarandeerd zelfmoord pleegt.
Op zoek naar de heilige graal
Toch is het bewonderenswaardig dat partijen proberen de ‘heilige graal’ te vinden. 30 tot 55 procent van de kans dat iemand zelfmoord pleegt is erfelijk. Daarnaast is er ook geen direct verband tussen zelfdoding en een mentale ziekte, zoals depressie of schizofrenie. “Zelfdoding is zeer complex, maar er zijn veel bewijzen dat de oorsprong biologisch is”, zegt psycholoog Stella Dracheva van het Memorial Sloan Kettering in een interview met Technology Review. Zij bestudeerde de hersenen van mensen die een zelfmoordpoging ondernamen. “Mensen die zelfmoord plegen zijn anders.”
Te weinig hersenen
Het grootste probleem is dat er niet voldoende hersenen zijn om te bestuderen. Er zijn honderdduizenden patiënten die leiden aan schizofrenie, diabetes of obesitas. Maar het aantal patiënten die een zelfmoordpoging heeft ondernomen is klein. Hopelijk dragen de testen van de Johns Hopkins universiteit en Sundance Diagnostics eraan bij dat wetenschappers zelfdoding nog beter begrijpen.
