Een nieuw onderzoek suggereert van wel. Amerikaanse wetenschappers hebben in het bloed bepaalde biomarkers gevonden die verband houden met zelfmoord. Deze biomarkers kwamen veelvuldiger voor in het bloed van mensen die speelden met de gedachte om zelfmoord te plegen en in het bloed van mensen die zelfmoord hadden gepleegd.
Onderzoekers van Indiana University volgende drie jaar lang een groep mensen met een bipolaire stoornis. De proefpersonen kregen regelmatig vragenlijsten voorgeschoteld. Ook werd er regelmatig bloed afgenomen. De onderzoekers waren vooral geïnteresseerd in het bloed van proefpersonen die aan de begin van het onderzoek geen suïcidale gedachten hadden, maar die gaandeweg de studie wel ontwikkelden. Het bloed van deze proefpersonen werd aan een grondige analyse onderworpen.
Verschillen
Al snel bleken er verschillen te zijn tussen het bloed dat werd afgenomen toen deze patiënten geen suïcidale gedachten hadden en het bloed dat werd afgenomen toen de patiënten wel nadachten over zelfmoord. De onderzoekers ontdekten een aantal biomarkers dat veelvuldiger in het bloed voorkwam wanneer mensen nadachten over zelfmoord. Dat schrijven de onderzoekers in het blad Molecular Psychiatry.
Slachtoffers
Om meer over deze biomarkers en hun mogelijke verband met zelfmoord te achterhalen, breidden de onderzoekers hun studie uit. Ze bestudeerden het bloed van mensen die door zelfmoord om het leven waren gekomen. De biomarkers die ze eerder geïdentificeerd hadden, bleken ook daar veelvuldiger in het bloed voor te komen.
Lange termijn
Uit een nader onderzoek onder een tweede groep patiënten bleek bovendien dat er een verband was tussen de mate waarin deze biomarkers in het bloed voorkwamen en de kans dat iemand in de toekomst in het ziekenhuis werd opgenomen vanwege een zelfmoordpoging. Daarnaast bleken de onderzoekers op basis van een bloedtest te kunnen inschatten of iemand in het verleden al wel eens een zelfmoordpoging had gedaan. “Dit suggereert dat deze biomarkers niet alleen een huidige toestand reflecteren, maar ook samenhangen met risico’s op lange termijn,” benadrukt onderzoeker Alexander Niculescu.
Belangrijk
Het onderzoek is heel belangrijk, zo vindt Niculescu. Hij stelt dat zelfmoord een groot maatschappelijk probleem is en dat er op dit moment geen mogelijkheden zijn om objectief vast te stellen of iemand het risico loopt zelfmoord te plegen. “Er zijn mensen die niet willen onthullen dat ze zelfmoordgedachtes hebben, zij plegen vervolgens zelfmoord en dan is er niets meer aan te doen. We hebben methodes nodig om deze mensen te identificeren, in te grijpen en deze tragische gevallen te voorkomen.”
Of de bloedtest die de onderzoekers voorstellen zo’n preventieve methode kan zijn? Niculescu lijkt daarvan overtuigd. “Jaarlijks plegen meer dan een miljoen mensen wereldwijd zelfmoord en die tragedies zijn te voorkomen.” Maar andere wetenschappers zijn minder enthousiast. Ze wijzen erop dat de studie onder een kleine groep proefpersonen plaatsvond en dat het zeer twijfelachtig is of dezelfde resultaten tijdens een herhaling van dit onderzoek, maar dan onder een grotere groep proefpersonen, opduiken. “Ik zou willen stellen dat de resultaten interessant zijn en kunnen leiden tot meer onderzoek onder een grotere groep proefpersonen, maar niet meer dan dat,” aldus professor Keith Hawton van de universiteit van Oxford. “Het zijn voorlopige resultaten,” voegt professor Matthew Hotopf van King’s College London toe. “Ik verwacht dat de resultaten niet gerepliceerd kunnen worden en dat deze – zelfs als er wel een succesvolle replicatie komt – de voorspellende kracht die nodig is om het tot een nuttige klinische methode te maken, missen.”
