Komeet NEOWISE heeft mogelijk drie staarten

De komeet – die momenteel ook vanuit Nederland met het blote oog te zien is – is in meerdere opzichten spectaculair.

De in maart 2020 ontdekte komeet NEOWISE houdt de gemoederen wereldwijd bezig. Want nadat de komeet vorig weekend een ontmoeting met onze moederster overleefde, is deze op dit moment uitstekend zichtbaar vanaf het aardoppervlak. En ook in Nederland kun je de komeet – als je bereid bent wat langer op te blijven – met het blote oog spotten.

Parker Solar Probe
Maar niet alleen geïnteresseerde amateur-astronomen zitten op het puntje van hun stoel. Ook astronomen houden komeet NEOWISE nauwlettend in de gaten. En ze gebruiken daarvoor alle instrumenten die ze tot hun beschikking hebben, waaronder ook de Parker Solar Probe, een sonde die ontwikkeld is om de zon te bestuderen.

Het levert behalve spectaculaire foto’s van NEOWISE ook nieuwe informatie over de komeet op. Zo zijn er nu voorzichtige aanwijzingen gevonden dat de komeet maar liefst drie staarten heeft.

De komeetstaart
Het is zonder enige twijfel het meest kenmerkende onderdeel van een komeet: de komeetstaart. De staart ontstaat wanneer een komeet – die kortgezegd uit ijs, gas en stof bestaat – zich nabij de zon waagt en begint op te warmen. Het ijs sublimeert (verdampt) en haast zich – vergezeld door stof – van de komeet vandaan. Zo verkrijgt de komeet een stofstaart. Daarnaast ontwikkelen kometen in zo’n situatie ook een ionenstaart. Dit staartje bestaat uit gas dat de komeet heeft achtergelaten en dat door ultraviolet licht van de zon geïoniseerd is.

NEOWISE, op een foto gemaakt door de Parker Solar Probe. Afbeelding: NASA / Johns Hopkins APL / Naval Research Lab / Parker Solar Probe / Brendan Gallagher.

Komeet NEOWISE beschikt duidelijk over een ionenstaart en stofstaart. Beide zijn vanaf de aarde vrij goed zichtbaar. In het geval van het stofstaartje komt dat doordat de stofdeeltjes waaruit het bestaat zonlicht reflecteren. En de ionenstaart is te zien doordat de geïoniseerde gassen gloeien.

Niet twee, maar drie staartjes
Maar beelden gemaakt door de Parker Solar Probe suggereren nu voorzichtig dat NEOWISE niet twee, maar drie staartjes heeft. Het lijkt er namelijk op dat in de ionenstaart sprake is van een soort scheiding. Het zou kunnen betekenen dat de komeet naast de stofstaart over twee ionenstaarten beschikt. Meer waarnemingen zijn echter nodig om dat te bevestigen.

Hier zie je de twee duidelijk zichtbare staarten van NEOWISE. De wat dikkere staart (onderaan) is de stofstaart. Erboven zie je de ionenstaart. En er zijn nu dus voorzichtige aanwijzingen gevonden dat die laatstgenoemde staart in werkelijkheid uit twee delen bestaat. Afbeelding: NASA / Johns Hopkins APL / Naval Research Lab / Parker Solar Probe / Guillermo Stenborg.

Onderzoekers houden de komeet sowieso nauwlettend in de gaten. Zo willen ze onder meer met behulp van de Parker Solar Probe zien te achterhalen hoe groot de stofdeeltjes zijn die NEOWISE van zich afschudt. En met welke snelheid de komeet stof verliest.

Terwijl wetenschappers zich over deze vraagstukken buigen, doen wij er goed aan om aan het eind van de avond of begin van de nacht eens een blik omhoog te werpen en een poging te doen om NEOWISE te spotten. Want zo heel vaak komt het niet voor dat een komeet met het blote oog te zien is. En NEOWISE zien we sowieso niet meer terug; met een omlooptijd van een kleine 7000 jaar waagt deze zich gedurende onze levens – of die van de eerstvolgende generaties – niet meer bij de zon in de buurt.

Bronmateriaal

"NASA’s Parker Solar Probe Spies Newly-Discovered Comet NEOWISE" - NASA
Afbeelding bovenaan dit artikel: NASA / Johns Hopkins APL / Naval Research Lab / Parker Solar Probe / Brendan Gallagher

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd