Nieuw commando naar Philae gestuurd, maar of hij het hoort?

Dit weekend stuurden onderzoekers een nieuw commando richting de lander in de hoop nog één keertje contact te kunnen leggen. Maar eerlijk is eerlijk: het ziet er niet goed uit.

Op 9 juli 2015 is er voor het laatst contact geweest met de onfortuinlijke komeetlander. Later ondernomen pogingen om de lander te bereiken, liepen op niets uit. En nu proberen onderzoekers het nog eens. Het is een race tegen de klok. De komeet waarop Philae zich bevindt, haast zich namelijk bij de zon vandaan. Hierdoor daalt de temperatuur op de komeet. Aan het eind van deze maand zal het op de komeet al zo koud zijn dat Philae onmogelijk meer kan functioneren.

Andere positie
Afgelopen weekend hebben onderzoekers de lander opdracht gegeven om zijn reactiewiel in te schakelen. Dit onderdeel gebruikte de lander tijdens zijn afdaling richting de komeet om stabiel te blijven. De onderzoekers hopen dat Philae luistert, het reactiewiel activeert en daardoor iets van positie verandert. “In het beste geval schudt de lander het stof van zijn zonnepanelen en komt deze beter op een lijn met de zon te staan,” vertelt Koen Geurts, werkzaam bij het Duitse ruimtevaartcentrum (DLR).

Activiteit

Toen Rosetta en Philae bij komeet 67P/C-G arriveerden, haastte de komeet zich nog richting de zon. In augustus vorig jaar was de afstand tussen de komeet en de zon het kleinst. Dat betekent dat de komeet in die periode ook zeer actief was. Een komeet bestaat uit stof en ijs. Naarmate de afstand tot de zon kleiner wordt, warmt de komeet op en sublimeert (verdampt) het ijs. Zo ontstaan straalstromen die met grote snelheid verdampt ijs en stofdeeltjes wegvoeren. Dergelijke activiteit kan er zomaar voor zorgen dat Philae omtuimelt en/of bedekt raakt met een dikke laag stof.

Geen goed teken
Maar het is niet ondenkbaar dat Philae helemaal niet in actie komt. Aangenomen wordt dat één van de twee transmitters die de lander rijk is, niet meer werkt. Hetzelfde zou gelden voor één van de twee ontvangers. En de transmitter en ontvanger die nog wel werken, doen dat ook niet helemaal naar behoren. Bovendien kan het zomaar zijn dat Philae – door activiteit op de komeet (zie kader) – is omgerold en al schuilgaat onder een dik pak stof. “Helaas is Philae’s stilte geen goed teken,” stelt Stephan Ulamec, ook werkzaam bij DLR.

Laatste pogingen
Het verstuurde commando is één van de laatste pogingen die worden ondernomen om contact te leggen met de lander. “De tijd raakt op, dus we willen alle mogelijkheden verkennen,” stelt Ulamec.

In november 2014 maakte Philae zich los van de orbiter die nog altijd rond komeet 67P/C-G cirkelt: Rosetta. Op 12 november kwam de lander op 67P/C-G aan. Maar de landing verliep allesbehalve vlekkeloos. De lander stuiterde over het oppervlak van de komeet. Uiteindelijk landde deze in de schaduw van een klif. Dat betekende dat de lander – die draait op zonne-energie – onmogelijk voldoende zonne-energie kon opwekken om langdurig te functioneren. Na enkele tientallen uren onderzoek te hebben gedaan op de komeet, stopte Philae ermee. In de maanden die volgden, werd zo af ten toe met succes contact gelegd met de lander. Of dat nog een keertje gaat lukken? De tijd zal het leren. In theorie moet het dan wel voor eind januari gaan gebeuren, maar Rosetta zal ook na januari nog blijven luisteren naar een signaal van Philae. De missie van Rosetta loopt nog tot eind september.

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd