Komende week vindt een dubbele scheervlucht langs Venus plaats

Twee ruimtevaartuigen scheren bijna tegelijkertijd langs het ongastvrije zusje van de aarde. En dat biedt kansen!

Terwijl veel Europeanen – gewapend met testbewijzen en vaccinatieboekjes – vakantie vieren, worden er bij de Europese ruimtevaartorganisatie juist overuren gemaakt. ESA maakt zich namelijk op voor een unieke dubbele scheervlucht langs Venus!

Solar Orbiter en BepiColombo
De Solar Orbiter (een missie van ESA en NASA) en BepiColombo (een missie van ESA en JAXA) scheren volgende week korte tijd na elkaar langs Venus. Het is een unieke dubbele scheervlucht waardoor we en passant meer te weten kunnen komen over Venus.

Eerst is het de beurt aan Solar Orbiter. Deze scheert op 9 augustus langs Venus. Om 6.42 uur (Nederlandse tijd) is de afstand tussen de orbiter en de planeet het kleinst. De twee zijn dan slechts nog 7995 kilometer van elkaar verwijderd. Slechts 33 uur later vliegt BepiColombo langs. De sonde zal Venus op 10 augustus om 15.48 uur (Nederlandse tijd) tot op zo’n 550 kilometer naderen.

Twee locaties
De dubbele scheervlucht biedt de mogelijkheid om Venus vanaf twee verschillende locaties tegelijkertijd te bestuderen. Dat is met name waardevol, omdat beide ruimtesondes vanaf een heel andere plek naar Venus kijken dan een Venusorbiter zou doen. In de week voorafgaand aan de scheervlucht zal de Solar Orbiter de nachtzijde van Venus observeren. BepiColombo maakt ondertussen zowel in aanloop als na afloop van de scheervlucht foto’s. De eerste beelden worden in de avond van 10 augustus verwacht.

Hoewel de twee sondes bijna tegelijkertijd langs Venus scheren, ligt het niet in de lijn der verwachtingen dat ze elkaar kunnen fotograferen. De twee sondes zijn namelijk altijd minimaal 575.000 kilometer van elkaar verwijderd. Afbeelding: ESA.

EnVision
De data die de sondes verzamelen, komen van pas bij het plannen van ESA’s nieuwe missie die zich specifiek op Venus richt: EnVision. De Venusorbiter werd eerder dit jaar aangekondigd en zou op zijn vroegst in 2031 gelanceerd moeten worden. De orbiter moet onder meer uit gaan zoeken waarom Venus er vandaag de dag zo heel anders uitziet dan onze aarde (zie kader).

Venus is ongeveer net zo groot als onze aarde. En ook de samenstelling van beide planeten is grofweg gelijk. Maar als je inzoomt, kunnen de verschillen bijna niet groter zijn. Zo is op Venus sprake van een uit de hand gelopen broeikaseffect, waardoor de temperaturen op het oppervlak oplopen tot wel 475 graden Celsius. Ook beschikt de planeet over een giftige atmosfeer. Het roept natuurlijk de vraag op wanneer en waarom Venus zo’n andere richting in is geslagen dan de aarde. EnVision moet dat uitwijzen. Ook zal de orbiter uit gaan zoeken of Venus nog geologisch actief is en of de planeet ooit een oceaan herbergde en misschien zelfs ooit wel leefbaar is geweest.

Solar Orbiter en BepiColombo haasten zich ondertussen verder. Want hun missie draait niet om Venus. Solar Orbiter gaat nader onderzoek doen naar onze zon en BepiColombo moet de geheimen van Mercurius ontrafelen. Dat ze beiden langs Venus vliegen, is noodzaak; de zwaartekracht van de planeet wordt gebruikt om de sondes dichter bij hun eindbestemming te brengen. De Solar Orbiter zal de komende tijd nog wel vaker langs Venus scheren om zo de hoek ten opzichte van het omloopvlak van de planeten te vergroten en ons uiteindelijk een eerste blik op de polen van onze moederster te gunnen.

Bronmateriaal

"ESA gets ready for double Venus flyby" - ESA
Afbeelding bovenaan dit artikel: ESA

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd